Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
FIZJOLOGIAUKŁADUKRWIONOŚNEGO
kumulowanawewzrościeobjętościaortyijejgłów-
nychgałęzi.Zpowyższegoszacunkowegoobliczenia
wynika,żewciągu1sekundyobjętośćwyżejwymie-
nionychnaczyńwzrastao120–170ml.Powyższe
zjawiskoakumulacjiczęściobjętościwyrzucanej
zkomórkrwiwdużychnaczyniachtętniczychnosi
nazwępowietrzni.
Drzewonaczynioweijegomożliwościmagazyno-
waniawyrzucanejprzezsercekrwiporównujesiędo
starychpompstrażackich,wktórychpulsującyruch
wodyzamienionyzostajewprzepływciągłynawylo-
ciewęża.Rozwiązanietopoleganaumieszczeniupo-
średniegozbiornikamiędzypompąawężem.Szczel-
niezamkniętyzbiornikwypełnionyjestpowietrzem,
stądnazwa–powietrznia(niem.Windkessel).Woda
tłoczonadozbiornikasprężawnimpowietrze,które
zkoleipodczasprzerwwpompowaniu,rozprężając
się,wypychawodędowęża.Końcówkawężajest
znaczniewęższaodjegośrednicy,takżewypływają-
cawodauwylotunapotykapewienopór(odpowied-
nikTPR).Wtensposóbpołączenieelastycznego
zbiornikaioporówprzepływuumożliwiazamianę
przepływupulsującegowprzepływciągły(ryc.3.4).
Wceluilościowejocenyrozciągliwościpojedyn-
czychnaczyńdefiniujesiępojęciewspółczynnikapo-
datności(C)(ml/mmHg)[13]:
C=
∆3
∆Ω
-
T
-
----
---
gdzie:
∆Ω–przyrostobjętości,
∆P
T–przyrostciśnieniatransmuralnego,tj.różnicyciśnienia
wewnątrzizewnątrznaczynia.
Wwarunkachfizjologicznychwartośćpowyższego
współczynnikawynosiokoło1ml/mmHg.
Reakcjaściannazmianęciśnieniakrwijestsilnie
nieliniowa.Oznaczato,żewszystkiewskaźnikiela-
stycznościdladanegonaczynianiesąstałeizależą
odciśnienia.Zewzględunaodmiennewartościci-
śnieniakrwiuposzczególnychosób,porównanie
wskaźnikówiwypracowanietzw.normnapotyka
dużetrudności,pomimożebadanieelastyczności
ściannaczyńkrwionośnychmadużeznaczeniewdia-
gnostyceukładunaczyniowegoczłowieka.
Współczynnikpodatnościnaczynia(C)maleje
wrazzewzrostemciśnieniatransmuralnego(P)zgod-
niezewzorem[14]:
C(P)=
.
3
-
----
gdzie:
K–wartośćstaładladanegotypunaczynia.
Największąpodatnościącharakteryzująsiętętnice
sprężysteodużymstosunkupromieniadogrubości
ścianynaczynia.Donaczyńtychnależyaortaijej
główneodgałęzienia.Tętnice,którychwarstwaśrod-
kowazbudowanajestgłówniezmięśnigładkich,
mająznaczniemniejszywspółczynnikpodatności.
Najmniejpodatnesąnaczyniaonajmniejszymsto-
sunkuwewnętrznegopromieniadogrubościściany
(należądonichnaczyniaoporowe).
Ryc03040Schematyczneprzedstawienienaczyńpowietrzniioporuobwodowegoorazichmodelelektryczny.
20
