Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
schematy.Wprowadzeniadoutworówzamieszczonychwniniejszejantologiioraz
towarzyszącetekstomkomentarze,choćdalekieodinterpretacyjnejkompletności,
dająpewnewyobrażenieopraktycznychrealizacjachhellenistycznejpoetykina
różnychpoziomachdzieła.
Należyprzytympamiętać,żepoecihellenistyczniniedążylidonowatorstwa
dlasamejideidokonywaniazmian,jakożewprowadzaneprzeznichinnowacje
byłyprzedewszystkimpochodnązmianyspołecznychuwarunkowańpoezji44.Nie
zawszebyliteżpierwszymiinnowatorami.Argumentemprzeciwuznaniuzasady
Hmieszania”gatunkówzawyróżnikwłaściwytylkoepocehellenistycznejjestfakt,
żezjawiskotakieistniałojużwcześniej,copoświadczaPlatonwPrawach45,ubo-
lewającnadrozluźnieniemnorminierespektowaniempodziałówgatunkowych.
Pewneodstępstwaformalnemajązresztąjeszczeodleglejszyrodowód,naprzykład
komponowanieepinikiówwdystychachelegijnych(Kallimach)niemusibyćwy-
łącznierezultatemhellenistycznegoeksperymentu,jakożejużwVIwiekup.n.e.
pisanotąmiarąwierszowąepigramynazwycięzcówwigrzyskach(zob.Epigr.1
Ebert)46.
Właściwemiejscewhierarchiiwyznaczamieszaniuczykontaminacjigatunków
RobertoPretagostini47,wyróżniająctrzyzasadniczetypypostawpoetówaleksandryj-
skichwobecwcześniejszejpoezji:
1.radykalnainnowacjawstosunkudogatunkówistniejącychwprzeszłości,jak
wprzypadkuTeokryta,którypodnosi–dotejporymarginalne–komponentypa-
sterskiedoranginowegogatunkuliterackiego,poezjibukolicznej;
2.przekształceniegatunkupoprzezmodyfkacjęjegofunkcjiicechszczególnych,
jakpostępujenaprzykładzgatunkiemjambicznymKallimach,któryodchodzącod
poezjinaganyiatakupersonalnego(Archiloch,Hipponaks),tworzypoezjęotonach
spokojniejszychiłagodniejszych,niepozbawionąrefleksji–takżekrytycznej–nad
różnymiaspektamirzeczywistości;
3.kontaminacja,poprzezwyrafnowaneprzemieszanie,różnychgatunków.Po-
wodytejkontaminacjisądwa:albochęćstworzeniadziełanowatorskiegoiwy-
kraczającegopozadawnekanony(Idylla22Teokryta,Dioskurowie,która,formalnie
będąchymnem,mieściwsobieelementytypowedlaeposu,zwłaszczawprzyjętej
koncepcjinarracyjnej,arównocześniedramatu,szczególniewstychomytii,gęstej
seriijednowersowychreplikwymienianychprzezAmykosaiPolykeukesa),albo
44
Klooster2011:44.
45
Pl.Leg.3,700a–e;por.Fantuzzi,Hunter2004:18–19.
46
Morrison2007:20.
47
Pretagostini2000a:9–10.
21
