Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Podstawowepojęciazzakresuekologiiczłowieka
19
nawię.Byćmożedepigmentacjanastąpiławzwiązkuzsurowymichłodnymklima-
temorazmałymnasłonecznieniem(dużąliczbądnipochmurnych).Nakrańcachtego
obszarunastąpiłonagromadzeniesięrecesywnychcechdepigmentacjiwłosów,oczu
iskóry.Zklimatempewienzwiązekmateżkształtwłosów.Prosteoprzekrojuokrągłym
uludziodmianyżółtej,lekkofalisteoprzekrojuwydłużonymubiałejisilnieskręcone
oprzekrojunerkowatymuodmianyczarnej.Prostewłosyżółtychwniektórychregio-
nachpokrywanotłuszczemdlazabezpieczeniagłowyprzedzimnem.Tworzyłotocoś
wrodzajuhełmu.Uczarnych,zgodniezregułąCoona,wełniastewłosyizolująskórę
głowyprzedprzegrzaniem.Odklimatuzależyteżformanosa:kształtiwielkośćotwo-
równosowych-małeokrągłeużółtych,wydłużoneubiałychiszerokieuczarnych
wyraźnienawiązujądoprzystosowańdoklimatu.
RegułaekologicznaThomasa-Buxtonagłosi,żezachodzizwiązekmiędzyszero-
kościąnosaaszerokościągeograficznąiwilgotnościąpowietrza.Wokolicachsuchych
izimnychnosydługieiwąskie,gdyżbardziejocieplająinawilżająwdychanepowie-
trze,apozbawionetychfunkcjiwtropikuszerokie.
Możnajeszczeznaleźćprzykładyinnychtzw.regułekologicznych,np.regułaHur-
tadomówi,żeklimatwysokichgórsprzyjarozrostowiklatkipiersiowejirozwojowi
układuoddechowego.
Umieszkańcówgorącychstrefklimatycznychwiększajestliczbagruczołówpo-
towychiłojowych.Dziękitemuzwiększeniesubstancjitłuszczowychskóryułatwia
parowaniepotu.Wlesistychterenachczłowiekwydzielaok.60mlpotunagodzinę,
wstepowo-leśnychok.370-580ml,zaśwpustynnychok.700-1000ml.
Innąwłaściwościąpoceniasięludzijestwydzielanieznimsubstancjimineralnych.
Towydzielaniebardziejzachodziwodzieżyniżnaodkrytymciele.Prócztegouprzed-
stawicieliodmianyczarnejwpociejestmniejzwiązkówmineralnych,podobniejak
uludnościIndiiisąsiednichobszarów.Faktówtłumaczywyłapywanieiosiedlaniena
południuAmerykiludnościzAfrykiipowstanietzw.Afroamerykanów.
Mikroklimat-dotyczyelementarnychjednostekobszarugeograficznego.Właści-
wościmikroklimatukształtujątakieczynniki,jak:rzeźbaterenu,charaktergleb,szaty
roślinnej,zbiornikiwód.Odrębnośćstanowiąspecyfikamiast,ichzabudowa,ruchy
powietrza.Urbicenozęinteresująlicznenauki:ekologia,socjologia,planowanieprze-
strzenne,higienakomunalna.Środowiskamiejskiezagrożoneprzezczynnikifizy-
kochemiczne-gazy,pyły,kurz,dym,smog,biologiczne-bakterie,wirusy,szczury,
insekty.Miastastanowiąteżobszarmniejszychwahańtemperatury,mniejszejwilgot-
ności,mniejszejprędkościwiatrów.Zanieczyszczonyaerozolosłabiadopływpromie-
niowaniasłonecznego.Rozgrzaniebetonowychbudowliiasfaltowychjezdnitworzą
zmiastwyspyciepła.Przeciętniewświeciemieszkańcymiastróżniąsiębudowąciała
odmieszkańcówwsi,alewostatnimstuleciuróżniceteznaczącosięzatarły.Budow-
nictwocodoformy,taknawsiach,jakiwmiastach,wykazujedostosowaniedospecy-
fikiklimatu-chłód,klimatgorący,monsunowywpływajątaknarodzajzabudowy,jak
inoszonejodzieży.Zpunktuwidzeniazdrowiamikroklimatmożedlaustrojuczłowie-
kabyćpozytywny,leczniczybądźobciążającyorganizm.Zdecydowanieobciążające
człowiekaokolicepodbiegunoweczypołożonewpasierównikowym.