Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Infrastrukturainstytucjonalnaarozwójbadańantropologicznych
19
[...]spontanicznadeklaracjalojalnościzestronyczołowychnie-
mieckichantropologówbezwątpieniaświadczyłaoichzapaledo
współpracyzreżimem,jednakwtrakciejejformułowaniapraw-
dopodobnieobawialisię,żebadanianadkulturamiafrykański-
miimelanezyjskimi[dotychczassilniereprezentowanewnauce
niemieckiej-przyp.M.B.]nieokażąsięwcaleinteresującedla
rasistowskiegorządunazistowskiego.Byćmożewłaśnieztego
powoduówprogramowylistpodpisalizarównoantropolodzy
zyczni,jakikulturowi.Oileprzedprzejęciemwładzyprzez
nazistównaniemalcałymniemieckimobszarzejęzykowymte
dwiedyscyplinybyływznacznejmierzeoddzieloneodsiebie
podwzględeminstytucjonalnym,otylewokresieTrzeciejRzeszy
antropologiazycznaikulturowastałysięniemalnierozłączne
podwzględemprofesjonalnymiintelektualnym.[...]Dlazwolen-
nikówrasistowskiejideologiinazistowskiejnaukąokluczowym
znaczeniumusiałastaćsięodpowiadającaichpoglądomwersja
antropologiizycznej.PrzedstawicieleVölkerkundeszybkotozro-
zumieli(Gingrich2007:132).
Przypomnę,żerasizmnietylkobyłwyznawanąideolo-
gią,aletakżeprzekładałsięnaflpraktykęspołeczną”,stał
sięflnaukąstosowanąmiędzyinnymiwobozachkoncen-
tracyjnych.Wnaucestosowanejdośćkonsekwentniezanika
problematykateoretyczna,którawprawdzieniezostajewy-
eliminowanazupełnie,alejestsilniemarginalizowana,ajej
miejscezaczynawypełniaćrywalizacjauczonychwpolu
władzydyscypliny:
[...]prawneipolitycznerepresjeiprześladowaniazwiększały
kontrolęreżimunadśrodowiskiemantropologicznymiprzy-
czyniałysiędorosnącejinstrumentalizacjiantropologii,coraz
częstszastawałasięwspółpracaznazistamitychantropologów,
którzymoglizachowaćalbonawetpodnieśćswójstatus;nasilała
sięrównieżrywalizacjamiędzyuczonymi.JakwykazałaDoris
Byer(1999),poglądyteoretycznemiały,oczywiściewpewnych
granicach,zaskakująconikłeznaczeniewśródtychzmiennych
sieciwspółpracyzreżimem,przymierzy,denuncjacjiikarierowi-
czostwaokresuTrzeciejRzeszy”(Gingrich2007:133).