Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
KsięgaII
niedbywałarmięiwolałoddawnychrzymskichwojskkilkuAlanów,których
przeciągnąłnaswojąstronęznacznymisumamipieniędzy,nastawiłprzeciw
sobierozgniewanychtymżołnierzy.Dotegostopniaotaczałsięichświtąipo-
zyskałichprzyjaźń,żeczasamipodróżowałwtymsamymcooniubiorze.Gdy
wtymczasieMaksymusustanowiłtyranięwBrytaniiiprzeprawiłsiędoGalii,
zostałpowitanyprzezlegionywrogieGracjanowi.MaksymuszmusiłGracjana
doucieczkiinatychmiastgozabił).
Słowatemożnarówniedobrzeinterpretowaćwsensieprzyjmowanym
przezRichteraiRankego,gdybyśmymieliinnydowódnaistnienielegionów
wdawnymsensieiichopozycjiwzględemGermanów.Leczmożnajerównież
interpretowaćwsposóbodmienny.
Zgodnieztwierdzeniemtegoautoraoddziały,którecieszyłysięwzględami
GracjananiebyłyGermanami,leczkonkretnąnacją,Alanami.uVetusromanus
miles”(dawnirzymscylegioniści),którzybyliimniechętniwcaleniemusieli
konieczniebyćlegionistamirzymskimi,leczrówniedobrzemogłochodzić
oinnychbarbarzyńców,którzyznajdowalisięwsłużbieCesarstwajużwcze-
śniej.Gibbonrównieżrozumiałtowtymogólnymsensie.Nawetsłowoużyte
nakońcuuabinfensisGratianolegionibus”(przezlegionywrogieGracjanowi)
niesąostateczniedecydujące,bowiemniemawątpliwości,żenazwaulegion”
nadalbyłaużywananaoznaczenieoddziałów.Powstajepytanie:jakiegorodza-
juludzietworzyliwówczastetakzwanelegiony?Czynadalposiadałyonespe-
cyficznierzymskicharaktericzywomawianymustępiechodziłooopozycję
względembarbarzyńskichwojskpomocniczych?Interpretacjatakanieprzebi-
jajednakżezesłówautora.
GdybyfaktyczniechodziłooopozycjęuRzymianiezjednej,Germanie
zdrugiejstrony”,tobyłobycałkowicieniezrozumiałedlaczegoGermanienie
walczyliostateczniedlaGracjana.SamRichter(str.567)wyrażanastępujące
zastrzeżeniewtejkwestii:uNawetinniGermaniemogliodczuwaćniejakąwro-
gość”
,tj.przeciwkoAlanom.Jakkolwiekmogłybyprzedstawiaćsiępowody
niechęciwobecGracjana,toponadwszelkąwątpliwośćniebyłotopowstanie
elementurzymskiegoprzeciwkogermańskiemu,któregopodstawąbyłaprzy-
chylnośćokazywanaGermanomnadworzeiwarmii.Germanienieporzucili-
byrozgrywkitakłatwo.Oddziałami,którejakopierwszeprzeszłyzarmiiGra-
cjananastronęMaksymusa,gdyobajcesarzespotkalisięwpobliżuParyża,
bylinumidyjscykawalerzyści.
AbyzrozumiećrebelięprzeciwGracjanowi,doktórejjaksięwydajebyłotak
niewielepodstaw,musimywpierwuzmysłowićsobie,żegeneralnieoddziały
najemne,któreniesązbytzdyscyplinowane,dajesiękontrolowaćwokresie
pokojujedyniezwielkimtrudem.Najmniejszymotywwystarczybyspowodo-
waćwśródnichrozruchy.Wreszciebuntująsięzwyczajnieprzezpragnienie,
abycośsiędziało.
DodatkowoGracjan,jaksięwydaje,niemiałzbytwielkiegoporządkuwfi-
nansach,takżealbodrastycznieobniżyłliczbęswoichżołnierzy,bądźteżnie
opłacałichnależycie.
