Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TrzyimionaistojącezanimipostacitrzechSycylijczykówzasługują
nawzmiankęwkażdym,najbardziejnawetskrótowymzarysiehistorii
retoryki:KoraksiTeisias(Tizjasz)zSyrakuz
3
orazGorgiasz
zLeontinoj
4
.Dwajostatni,zapewnenależącydotegosamegopo-
kolenia,moglibyćuczniamitegopierwszego,choćsamahistoryczność
Koraksabywaniekiedypodawanawwątpliwość
5.Przypisujesięmuwy-
nalezieniengatunkudoradczego”(genossymbouleutikon)retoryki,który
później,nagruncieateńskim,reprezentowałymowypolityczne,wygła-
szanepodczasZgromadzeniaLudowego.SamKoraksmiałbyćwpły-
wowąpostaciąjeszczenadworzeDejnomenidów,gdzieszlifowałswoje
umiejętnościretoryczne,doradzającGelonowiiHieronowi
6
.Jednocześnie
miałonteoretycznieopracowaćtrójdzielnąstrukturęswoichmów,wktó-
rychwyróżniałnwprowadzenie”(prooimion),nspór”(agōn)inzakończe-
nie”(epilogos)
7.Zasadtychizapewnewieluinnychnauczaćmiał
Korakszawynagrodzenie
8
.Niewiadomo,czypozostawiłposobiewstaro-
żytnościjakiekolwiekteoretycznestudiumretoryki;wedługdużopóźniej-
szegoświadectwamiałonrazemzTeisiasemułożyćzbiórzasadrządzą-
cychprzemawianiemwsprawachmajątkowychprzedsądem
9
.Taostatnia
domenamiałabyćwłaśniespecjalnościąTeisiasa,którypodobnobył
uczniemKoraksa.Oilejegomistrzzajmowałsięprzedewszystkimgatun-
kiemdoradczym,toonsamuwagęswojąskupiłwłaśnienangatunkusądo-
wym”(genosdikanikon)najobficiejreprezentowanymwkorpusiepism
ateńskichmówców,wtymrównieżprzezAntyfonta,DejnarchosaiLikur-
ga.ByćmożerozwinąłonrównieżteorięKoraksadotyczącąwewnętrz-
negouporządkowaniamów,któredziękiniemuprzybraćmiałoznany
namczwórpodziałnanwprowadzenie”(prooimion),nprzedstawieniewy-
darzeń”(diēgēsis),nargumentację”(pisteis)inzakończenie”(epilogos)
10
.
3
Nt.KoraksaiTeisiasazob.KenneDy1963:58—61;CoLe1991;Usher1999:2—4;
Gagarin2007:30—34;zob.jednakSchiappa1999:3—13.
4
Nt.Gorgiaszazob.KenneDy1963:61—68;Schiappa1999:85—153;McComis-
key2002;Bons2007.
5
NiewspominająonimaniPlaton,aniIzokrates,Arystoteleszaśtylkoraz;
por.Rh.1402a;zob.teżKenneDy1963:60;Morgan2007:304.
6ProlegomenonSylloge5.52(Rabe)opisujegowręczjakopomniejszegowładcęprzy
tyranach(πiρiδUνiσtεύoνti).
7
ProlegomenonSylloge4.25—26;9.126;zob.teżKenneDy1963:59.
8
Quint.Inst.2.17.7.
9
Cic.Brut.46—48;CyceronpowołujesiętunaświadectwoArystotelesa;zob.Ken-
neDy1963:60.
10SugerujątoKenneDy(1963:61)iUsher(1999:3).
10
WPROWADzENiE