Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sędziów,aosobliwośćtawynikałaztowarzyszącejsprawomzabójstwa
koncepcjirytualnejnieczystości(zob.niżej).Ostatnimwreszcie,piątym,
trybunałemrozstrzygającymsprawygwałtownejśmiercibyłPrytanejon
26
.
Wodróżnieniuodpozostałych,wjegoskładwchodziłozaledwieczte-
rechnkrólówplemiennych”(phylobasileis),stojącychnaczeleczterech
archaicznychfyl,mającychwokresieklasycznymznaczeniewyłącznie
religijne(bonapłaszczyźniepolitycznejzastąpiłojedziesięćfylwprowa-
dzonychprzezKlejstenesa).JurysdykcjitrybunałuPrytanejonpodlegały
sprawyniewyjaśnionychzabójstw,wktórychsprawcaniezostałustalony,
atakżenieszczęśliwychwypadków,wktórychnsprawcą”byłprzedmiot
martwylubzwierzę.PodobniejakwprzypadkutrybunałunweFreato”,
funkcjonowanietegoostatniegogremiumwiązałosięzreligijnymaspek-
temzabójstwapostrzeganegojakoźródłorytualnejnieczystości,odgrywa-
łoonojednakrównieżistotnąrolęprawną:werdyktnkrólówplemiennych”
bowiemoficjalniezamykałdanąsprawęitymsamymprzywracałporzą-
dekspołeczny,potencjalnieprzynajmniejnaruszonyprzezniewyjaśnione
zabójstwo
27.
Formalnąpieczęnadprawidłowymprzebiegiemwszystkichwymie-
nionychwyżejprocedursprawowałarchontkról(basileus),dokom-
petencjiktóregotradycyjnienależałyrównieżsprawykultuireligijno-
ściorazwszystko,coztymisferamimogłobysięwiązać(np.procesy
obezbożność)
28
.Towłaśniearchontkrólprzyjmowałodnajbliższych
zmarłegoformalnąskargę,tojegoobowiązkiembyłonastępniewydanie
formalnejproklamacji,namocyktórejoskarżonemuozabójstwowzbro-
nionybyłwstępnaagorę,doświątyńorazuczestnictwowżyciuprawnym,
politycznymireligijnymstarożytnychAten.Toarchontkrólprowadziłtrzy
kolejneprzesłuchaniawstępne(prodikasiai),każdewkolejnymmiesią-
cu,abynakoniecprzewodniczyćrozprawiesądowejrozstrzyganejprzez
Areopagitówalborekrutującychsię(byćmoże)zichgronapięćdziesięciu
jedenefetów.Rozprawasądowapodwzględemformalnymmiałacharak-
ternprywatny”(dikēidia):prawodooskarżeniaprzysługiwałojedynie
stroniepokrzywdzonej,którąwtymprzypadkubyłanajbliższarodzina
zmarłego.Jakwwiększościsprawprywatnych,każdazestronprocesu
wygłaszałapodwiemowy;pozaTetralogiamiAntyfontaniezachował
siędonaszychczasówżadentegorodzajunzestaw”obumów,byćmoże
26MacDoweLL1963:85—89;BoegehoLD1995:148—150.
27
MacDoweLL1963:89(nthecourtservedsomeofthepurposesofamodern
coroner’scourt”).
28MacDoweLL1963:33—38;Gagarin2000;Philips2008:72—76.
40
ANTYFONT
