Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MirosławKarwat
Pseudodemokratycznewzorcepolityki
Upojenimoralnąwyższościąicywilizacyjnymiprzewagamidemokracjinad
reżymamiautorytarnymiitymbardziejtotalitarnymi,chybazbytrzadkozastana-
wiamysięnadróżnicąmiędzygranicamizbioruajegozawartością,międzyformą
atreścią.Przedmiotemrytualno-fetyszystycznejapologetykistająsięwtedy:wolna
grasiłpolitycznych,wolnewybory,sondażeopiniipublicznejimodelHczwar-
tejwładzy”mediów.Tekomponentydemokratycznegomechanizmupolityki
powszechnieuznawanesąnietylkozaatrybuty,aleizawystarczającegwa-
rancjedemokratycznegocharakterupanującegoustroju.Aszczytemdociekli-
wościzdajesiędostrzeżenieelitarystycznychioligarchicznychlubprzeciwnie,
populistycznychidemagogicznychdeformacjiwmechanizmiekształtowaniawoli
zbiorowej,piętnowanienadużyćwładzyopartychnawykorzystywaniulukpraw-
nych,klauzulachtajnościiróżnychformachdziałaniazakulisowego,ewentualnie
dostrzeganiemanipulacjisondażowychiwyborczychorazdwuznacznegostatusu
inadużywaniamituniezależnychiobiektywnychmediów.Alewtedynadalnie
wnikamywsednospraw,wkwestię,cowłaściwieznaczyHwładzaludu”iczy
określenietomożebyćwięcejniżpatetycznąmetaforą1.
Złożonośćizwodniczośćkryteriów
Realistycznaocenademokratycznegolubniedemokratycznegocharakteru
ładuspołeczno-politycznegowymagauświadomieniasobie,żeniejestdokładnie
tymsamymdemokratyzmustroju(apamiętajmyprzytymoróżnicymiędzy
stanemformalnym,porządkiemkonstytucyjnymapraktykążyciapolitycznego,
1Zproblememoscylacjimiędzydosłownościąametaforąwpojęciudemokracjiusiło-
wałsięzmierzyćm.in.GiovanniSartori.Zob.G.Sartori,Teoriademokracji,Warszawa1994,
rozdz.2pt.Demokracjaetymologiczna.Por.też:G.Tinder,Myśleniepolityczne.Odwieczne
pytania,Warszawa1995;rozdz.IVWładzaici,którzyjąposiadają;D.Runciman,M.Brito
Vieira,Reprezentacja,Warszawa2011.
