Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
29
Pozatymjednaksamedyktbyłbardzoważnymdokumentemwpro-
cesieemancypacjiŻydówwXIXwieku.DlaŻydówniemieckichwydaje
sięnawetdokumentemprzełomowymipunktemzwrotnymwichhistorii.
Zapoczątkowałgłębokiproceszmianwśrodowiskużydowskim,umożli-
wiłgwałtownyrozwójprocesuemancypacjizwszystkimipozytywnymi
inegatywnymiskutkami,któreodczulijużwkrótceprotagoniściideisy-
jonistycznych.Procesuemancypacjiniezatrzymałytakżezmiany,które
nastąpiływokresieponapoleońskimwczasierestauracji,czylimiędzyro-
kiem1815i1847,kiedyfaktyczniedoszłodorewizjilubnawetanulowania
wieluwcześniejszychustawemancypacyjnych.Niemniejemancypacjinie
dałosięjużzatrzymać,postępowałanadal.
Ważnewydarzenia,którezaciążyłynadcałościąprocesu,rozegrałysię
w1819roku,kiedywwieluniemieckichmiastachdoszłodorozruchów
określanychjakoDHep,Hep”,odpierwszychliterłacińskiegookrzyku
krzyżowcówHierosolimaestperdita,coznaczyDJerozolimajestutraco-
na”
13.Możnapowiedzieć,żestałysięoneinicjacjąrosnącejwsiłępostawy
niechęciwobecŻydów,któraostatecznieprzybrałapostaćnowegotypuan-
tysemityzmu.Szczególnąrolęzacząłtuodgrywaćniemieckinacjonalizm
przeradzającysięstopniowowpangermanizm,którypodpartypseudonau-
kowymiargumentamibiologicznymiprzyjąłpostaćrasowouzasadnianej
różnicymiędzyŻydamiaNiemcami(Aryjczykami),cowpołączeniuzde-
magogiąpolitycznądoprowadziłodopowstaniaruchuantysemickiego.
Problemtendokładnieprzeanalizujęwdrugiejczęścininiejszegowpro-
wadzenia,poświęconejantysemityzmowi.
RozważającdalejsytuacjęŻydównatereniepaństwniemieckich,na-
leżyzwrócićuwagęnafakt,żewdużejczęścikwestiażydowskamiała
związekznarastającymwNiemczechproblememzjednoczenia.Praktycz-
niedoroku1848wżadnympaństwietakzwanegoZwiązkuNiemieckie-
goniebyłoustawodawstwawprowadzającegorównouprawnienieŻydów.
Wskazujesię,żeimpulsemdoponownegouregulowaniasytuacjiŻydów
iwtymsensiekolejnymkrokiemnadrodzeemancypacjiokazałasięusta-
waJudengesetzzroku1847wydananaobszarzePrus.Jejnowośćpolegała
nawprowadzeniudlaŻydówodrębnościkorporacyjnej,comiałostaćsię
wstępnymetapemichpełnejintegracjiizrównaniawprawachznieży-
dowskimotoczeniem.Kolejnymimpulsemnadrodzedoemancypacjibyły
postanowieniaZgromadzeniaNarodowegoobradującegoweFrankfurcie
nadMenem.Mimożeniemiałyonemocyprawnej,tojednaknafalire-
13L.Trepp:Żydzi.Naród,historia,religiał,s.92.Battenbergjestostrożniejszy
iwskazuje,żechodzituraczejoużywaneweFrankoniipogardliweokreślenieŻyda.
F.Battenberg:ŻydziwEuropieł,s.306—307.
