Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nadmiariśmiećwkulturze
SłuszniejednakdalejFerrerozastanawiałsię,czymożliwejest
odczuwaniejakiegokolwieknadmiaruwsytuacji,gdypotrzebymno-
żąsięszybciejniżeliilośćdóbr,którymidysponujespołeczeństwo.
Wefekcienieustannegowzrostupotrzeb,pragnieńipożądańpo-
czucianadmiarunieosiągasięnigdy,aHchoroby”tejniedasię
uleczyć.Pomijającfakt,żeautorbyłjednymzmniejznanychprekur-
sorówdyskursudotyczącegokonsumpcjonizmu,zauważmytylko,
żeFerrerosugerowałistnieniesytuacji,kiedymamynadmiarajed-
nocześniegoniemamy.
PozostańmyjeszczeprzezchwilęweWłoszech-tyleżewlatach
sześćdziesiątych:HPotrzebujemyjakiejśczystości.Jesteśmyprzytło-
czeniobrazamiisłowami,dźwiękami,któreniemiałyprawazaist-
nieć.Przychodzązpustkiitamodchodzą”-mówijedenzboha-
terówfilmuFedericoFelliniegoOsiemipółz1963roku.Pominąwszy
fakt,żesłowatebyłybymożebardziejnamiejscuwSłodkimżyciu
tegożreżysera,toprzecieżzwracająuwagęnato,cowtychroz-
ważaniachjestpierwszoplanowe-czylinadmiarwytworówkultury
symbolicznej.
Wszystkietewypowiedzizdająsięciekawąinspiracjądalszych
refleksji,choćjanusoweobliczeistnieniaversusnieistnienianad-
miaruniejestłatwedookreślenia.Naszczęściecorazczęściej
badaczezwracająuwagęnaróżneaspektyHkulturynadmiaru”,
awtymnaprzyczynyistnienianadmiaru,jegokonsekwencje,brak
umiejętnościselekcjiorazstrategieadaptacjidonadmiaru(por.
Szlendak2013:7inast.).
Jednotrzebanapoczątkuprzyjąć:otóżnależyuznać,żenadmiar
jestpośredniowytworemnowoczesności,abezpośredniowytwo-
remkapitalizmu,rozwiniętegoprzemysłu,kreatywności,techniki
orazemancypacjispołecznej,któramiędzyinnymidomagasięcoraz
lepszegozaspokajaniapotrzeb.Dobrzetemuwszystkiemusłuży
naszapróżnośćimechanizmyrynkowe.Ijeszczejedno:wzasadzie
przejawiasięontylkowcywilizacjizachodniej.Cywilizacjataprzy-
niosławostatnichdwóchstuleciachniespotykanąwcześniejinie-
przejawiającąsięwtakiejskalinigdzieindziejnadprodukcjęwszel-
kichdóbr:towarów,idei,wytworówsztukiiliteratury.Atakżeludzi,
gdyżokrestencechowałsięrównieżimponującymwzrostemdemo-
graficznym.Oczywiściehistoriaigeografiagospodarcza,atakże
historiaigeografiakulturyiobyczajupokazałybyjakieśniewielkie
22
