Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
Początkimurowanejarchitekturypomorskiej
pomiędzyromanizmemagotykiem0
Pierwszewielkiedzieła
W
yznaczaniecezurstylowychjestzregułyzwiązanezarbitralnym-dopewnego
stopnia-ustanowieniemkryteriów.Pojęciastylowenależytraktowaćjakoswego
rodzajunetykietyklasyfikacyjne”
,zzachowaniemświadomości,żezostałyoneukształto-
wanewinnymkontekścieiniezawszesąadekwatnedorozpatrywanegozespołudzieł.To,
którezzachowanychbudowlimożemyuznaćnaprzykładzaspełniającewarunekprzyna-
leżnościdozbiorungotyckich”
,zależywzdecydowanejmierzeodtychwłaśniekryteriów.
Jeślinaprzykładzadecydująceuznalibyśmywystępowaniesklepieńżebrowych,tojuż
najstarszezachowanebudowlemurowane(katedrawKamieniuPomorskimiwschodnie
partiekościołacysterskiegowKołbaczu)należałobyuznaćprzynajmniejwczęścizagoty-
ckie.Podobnierzeczsięma,gdyzadecydująceprzyjmiemywystępowanieostrołukuczy
innychcechmorfologicznych.NaterenachPomorzaarchitekturamonumentalnapojawia
sięwczasie,gdywzachodniejEuropieistniałyjużkatedrygotyckie.NaPomorzuzaszedł
ciekawyprocesstopniowegoadaptowaniaelementównowego(gotyckiego)sposobubudo-
waniarównocześniezprzejmowaniemstarszych(romańskich)modeliarchitektonicznych.
4010KatedrawKamieniuPomorskim
WskomplikowanejhistoriibudowykatedrywKamieniuPomorskim[il.2-10]skupiasię,
nibywogniskusoczewki,problematykastylistycznegoprzejściaodromanizmudogotyku
warchitekturzepomorskiej
53
.Jejobecnykształt-bazylikitranseptowejzezbliżonymdo
kwadratuprezbiteriumzakończonymapsydą,zkorpusemtrójprzęsłowymwsystemie
wiązanym-jestrezultatemdługotrwałegoprocesurealizacji,alewjegowynikupowstała
budowlaodznaczającasięspójnościągeneralnejkoncepcji.Budowazostałarozpoczęta
53
Podstawowaliteratura:Skibiński2002,passim;Świechowski2009,s.150-158;Ohle1959;Architektura
gotyckawPolsce.Katalog,s.103-104-tamżewcześniejszabibliografiaorazzestawienieźródeł.
27
