Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
RozdziałI
goiodtegomomentupełnił24-godzinnąsłużbęjakotzw.plutonrozjazdowy,
oddanypodrozkazykomendantamiasta.Kiedyw.ks.Konstantybyłniewhu-
morzezdarzałosię,żenakazywałpododdziałomwykonywaćnaplacuróżne
manewry,aoficerówegzaminowałprzedfrontemzeznajomościregulaminu,
cowraziezauważonychbłędówmogłosięskończyćaresztowaniem.Zazwy-
czajjednakparadanaplacuSaskimmiałaspokojnyprzebieg56.
Poodprawiewartw.ks.KonstantywracałdopałacuBrühlowskiego,abyzaj-
mowaćsięsprawamisłużbowymi,lubobjeżdżałkoszary,odwachyiinnestano-
wiskazajmowanewWarszawieprzezwojsko,wcelusprawdzeniasłużbygarni-
zonowejiwewnętrznej.Wkoszarachkontrolowałczystośćsalipróbowałzupy
zkotłażołnierskiego,awszpitalusambadałchorych–niejedenznichzestra-
chuwówczasszybkowyzdrowiał.Ogodz.14wracałnaobiaddoBelwederu,
gdziezazwyczajspędzałpopołudnie.Wieczoremczęstoudawałsięponownie
nainspekcjeposterunkówgarnizonuwarszawskiego.Bywałteżwteatrze,gdzie
posiadałprywatnąlożę,inabalachwydawanychzokazjipobytuwWarszawie
królalubzagranicznegodostojnika57.
LatemNaczelnyWódz,częstojużprzedpołudniem,udawałsiędoobozuwoj-
skowego,rozłożonegonapolachpodPowązkami.Dowodziłtamodprawąwart,
dokonywałprzegląduoddziałów,anastępnieprzyglądałsięmusztrze.Wtrakcie
trzy-lubczteromiesięcznejbytnościwojskawobozie(odpołowyczerwcado
połowywrześnialubpoczątkupaździernika)w.ks.Konstantybrałkilkakrotnie
udziałwmanewrachposzczególnychoddziałów,którychzwieńczeniembyły
wielkiemanewry,wktórychdowodziłjednązuwalczącychstron”58.Dokonywał
teżpodróżyinspekcyjnychpoKrólestwiePolskim,wczasiektórychodwiedzał
różnegarnizony.PodobniejakwWarszawie,najpierwprezentowanimubylior-
dynansiiposyłki,anastępnieadiutantpodawałraportostaniegarnizonu.Póź-
niejNaczelnyWódzdokonywałprzegląduoddziałuiobserwowałjegomusztrę,
poczymdokonywałinspekcjikoszar,stajniimagazynów59.
Należypodkreślić,żew.ks.Konstantegozajmowałowszystko,codotyczyło
wojska.Znałnajdrobniejszeszczegółyzwiązanezumundurowaniem,wyposa-
żeniemisłużbąwewnętrznąpodległejmuarmii.Interesowałsiękażdymdeta-
lemumundurowaniaiekwipunkuwojskowegoorazosobiścieinterweniował
wraziewykryciauchybień.Ichociażbrałudziałwkilkukampaniach,towła-
śnieteaspektywojskowościbyłydlaniegonajważniejsze–wychodzączzało-
żenia,żesłużbawwojskuskładasięztegotypuszczegółów60.Wczasiepodró-
żypoKrólestwiePolskim(inspekcyjnychlubzwiązanychzwizytamiwPeters-
56PamiętnikFranciszkaBogoriiMiecznikowskiegoł,s.67-68;W.Goczałkowski,dz.cyt.,s.97;J.Ja-
szowski,dz.cyt.,s.147-148;[I.A.Komorowski],dz.cyt.,s.10-11.
57[I.A.Komorowski],dz.cyt.,s.12-13;[K.Kołaczkowski],dz.cyt.,ks.III,s.51.
58[I.A.Komorowski],dz.cyt.,s.11-12,23-24.
59Przykładowo:R.Dz…z15/27X1817r.,AGAD,KRW,sygn.544,k.167-170;R.Dz…nr38
z11/23VII1818r.,tamże,sygn.546,k.44-47;R.Dz…nr61z4/16XI1822r.,tamże,sygn.554,
k.68-72V;R.Dz…nr27z4/16VIII1828r.,tamże,sygn.566,k.38-39.Zob.także:[W.Zamoyski],
dz.cyt.,s.194.
60J.Jaszowski,dz.cyt.,s.148;[I.A.Komorowski],dz.cyt.,s.7;E.P.Karnowicz,dz.cyt.,s.66.
