Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przetworzoneprzezpoprzedniego,turolaartystyjestróżnaoddemiurgicz-
nychzachowańcharakterystycznychdlaubiegłejepokidziełniedotykalnych.
Odczytanieautorskiegosensudzieła2zastępujeoperacyjnedziałanie.Reflek-
toruwagiskierowanyjestraczejnainteraktoraniżautora,choćtoonprzygo-
towujezawartość(cośwrodzajubazdanych),aparaturęioprogramowanie,jak
teżprocedury„wykonywania”dzieła.Dziełowystępujew„zwiniętej”formie,
niemożliwedoobjęciapercepcjąwcałościwtymsamymczasie,jaknp.obrazy
malarskie,różnisięteżoddotychczasowychdziełtemporalnych,np.teatruczy
filmu.Zamiastlinearnejlekturydziełaskomponowanegoprzezautoramamy
indywidualnąnawigacjęużytkownikapoprzestrzenifizycznejinstalacjioraz
dostępnychzasobachwytwarzanychprzezurządzenia.Transformacjadzieła
przezużytkownikaodbywasiębezudziałuautora,zatemniemożeondokony-
waćbezpośredniejprezentacjiswojejosobywczasiepercepcjitwarząwtwarz
zodbiorcą,jaknp.wprzypadkuteatruKantora.Winteraktywnymdzieleautor
podporządkowujesięosobieużytkownika-myślionim,ojegooperacjach
nazaprogramowanych:słowach,dźwiękachiobrazach.Todlaniegotworzy
przyjazneinterfejsy,narzędziadoprzekształceńobrazówmedialnychoraz
magazynzasobówdowykorzystaniawtrakcieoperacyjnejpercepcji.Autor
myśliodialogowaniupercypującegopodmiotuzurządzeniamitechnicznymi
orazoperacjachtworzącychnowebodźce.Moglibyśmypowiedzieć,żecały
tensplotzachowańpercepcyjnychniepozwalaautorowidziełanagestyde-
miurgiczne,ponieważwdzieleinteraktywnympunktciężkościprzenosisięna
wyboryużytkownika,aurządzeniatechniczneioprogramowaniesązastępni-
kamiautora.WteatrzeKantoraautorspektaklujestzaktoraminascenie,pu-
blicznośćpodlegawoliautora,niemawpływunawykonywanyprzezaktorów
spektakl,jestdyrygowanaprzezautora.Wsztuceinteraktywnychinstalacji
interaktorprzekształcazastanąstrukturęcudzegodziełasam,jegoaktywność
wykraczapozainterpretację.Todoświadczeniepozwalawnioskować,żebyć
możerównieżudziałwkulturzeniebędziewprzyszłościpolegaćna„pobu-
dzaniuwyobraźni”odbiorcyprzezartystówdointerpretacjidzieła,araczejna
operacyjnymwspółtworzeniudziełaprzezużytkownikówchętnychdowyko-
nywaniatakichoperacjiwzastanymkontekście.
Percypującydziełainteraktywnepodmiotniejestjuż„adoracyjnym”od-
biorcą,przyjmującymznabożeństwemprzygotowaneprzezartystówdzieła,
stajesięraczejuczestnikiemwoperacyjnymjegowspółtworzeniu.Kulturastaje
sięwłasnościąwszystkich,choćwjejtworzeniunadalmogąbraćudziałartyści,
toichpozycjaspołecznabędzieraczejzależećodwspółdziałanianiżdyktatuich
2
Lekturasensuzostajezastąpionapartycypacyjnymwspółtworzeniemdzieła,cowsztuceinteraktywnej
oznaczawykorzystywanieinterfejsujakoinstrumentutwórczego,podjęciegry,eksploracjębazdanychczy
teżnawigacjęprzezhipertekst.Zob.R.W.Kluszczyński,2009,Interaktywnemediasztuki,s.33;A.Porczak,
KatedraIntermediów,AkademiaSztukPięknychwKrakowie.
13
