Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Śmia​łownie​zna​ne!Tyl​kopoco?
Dlaczegopowinniśmyleciećnaasteroidy?Możeinaczej:pocowogóleleciećwkosmos?Wrozmaitychprodukcjachfilmowychwszechświatzazwyczajpełenjest
egzotycznychplanetiprzedziwnychkosmitów.Jednakkosmos,któryfaktyczniejestwnaszymzasięgu,mimopięknychzdjęćUkładuSłonecznegozjego
różnorodnymiświatami,zdajesięmartwy,zimnyiwrogi.Czyjestdlanasmiejscewtakimkosmosie?Czyistniejedlaludzkościprzyszłość,wktórejbędziemy
za​miesz​ki​waćwie​leświa​tów?Czyje​ste​śmyogra​ni​cze​nije​dy​niedoZie​mi?Toza​le​żyodstop​niana​szejmo​ty​wa​cji.Aczymmia​ła​bybyćtamo​ty​wa​cja?
WznanejseriifilmówiserialisciencefictionStarTrekzałogastatkuEn​ter​pri​seześmiałościąodkrywadziwne,noweświaty,naktórychniktwcześniejniebył.
MotywacjąkapitanaKirkaijegozałogijestpragnienieprzeżyciaprzygody.Tębardzoludzkąpotrzebęodkrywanianowegoczęstowykorzystujesięjakogłówne
uzasadnieniepodróżywkosmosijakotakazdecydowaniemaonasens(ludziekochająideępodróżywnieznane).Problempoleganatym,żedziesiątkilat
usprawiedliwianiapodróżykosmicznychjedyniechęciąeksploracjiniezaprowadziłynaszbytdaleko.Wciąguponad50latistnieniaprogramukosmicznegojedynie
kilkasetosóbwybrałosięnaorbitętużponadnasząatmosferą.Zapomocąteleskopówibezzałogowychmisjikosmicznychodkryliśmywielenowychidziwnych
świa​tów,ajed​nakża​denczło​wiekniepo​sta​wiłnanichsto​py.Dla​cze​go?
Popierwsze,kosmosjestdrogi.Ituleżypiespogrzebany.WXXIIIwieku,kiedyrozgrywasięakcjawuniwersumStarTrek,pieniądzeniemająznaczenia.
Czegokolwiekbyśmyzapragnęli,jestdostępnenawyciągnięcierękidziękiurządzeniuzwanemure​pli​ka​to​rem.Samawięcpotrzebaeksploracjiwydajesię
wystarczającąmotywacjądlazałogistatkuEn​ter​pri​se.Wnaszymprzypadkuprzeznaczeniepodatkównaodkrywaniekosmosudlasamegojegoodkrywaniabyłoby
dyskusyjnądecyzją.Jestwieleinnychważnychpotrzeb,wktóremożnabyzainwestowaćtefundusze.Czyeksploracjakosmosuprzezkilkuastronautówipodróże
palcempomapie,będąceudziałemresztyuziemionejspołeczności,sąwartetychpieniędzy?NapoczątkuXXIwiekupodjęliśmyjużdecyzję.Brzmiałaona:„nie”.
Śmiałaeksploracjakosmosupoprostunigdysięniewydarzyła.Dziśwprzestrzenikosmicznejprzebywazaledwiekilkaosóbiwszyscyznajdująsiętamjedynie
tym​cza​so​wo.
Podrugie,jakmówiznanepowiedzenie:„Kosmosjesttrudny”.Technologiarakietowaniewybaczapomyłek–pojedynczybłądmożedoprowadzićdokompletnej
porażki,zakończonejspektakularnąeksplozją.Faktemjednakpozostajeto,żewiększośćnowychtechnologii,tużpowdrożeniu,jestobarczonadużymryzykiem.
Żaglowceczęstotonęłynamorzach,asilnikiparowe,wykorzystywanewpociągachinastatkach,napoczątkunierzadkoeksplodowały.Aletonasniezatrzymało.
Roz​wi​ązy​wa​niepro​ble​mówtech​nicz​nychni​g​dyniebyłozna​czącąprze​szko​dą.Fak​tycz​nie,„Ko​smosjesttrud​ny”,leczniepo​win​nobyćtodlanaswy​mów​ką.
To,czegonaprawdępotrzebujemy,tosilniejszamotywacja.JeżelichcemydoświadczyćrozwojuludzkiejeksploracjikosmosudoskaliUkładuSłonecznego,
po​trze​bu​je​myod​po​wied​nie​gopo​wo​du,abyru​szyćsięzwy​god​nejka​na​py,jakąsta​no​wiZie​mia.
Motywacjajestwszystkim.Topowód,dlaktóregocokolwiekrobimy.Ludzkościąkierujątrzygłównesiłynapędowe.Trójcamotywatorów,popychającychnas
doczynuto:miłość,strachichci​wo​ść[1].Wymienioneczynnikiprzyczyniłysiędopowstaniaponadczasowychdziełliteraturyisztuki,powoływałydobroniwielkie
ar​mieipro​wa​dzi​ływszyst​kichnako​niecświa​tawpo​szu​ki​wa​niuzło​ta.
Tetrzymo​ty​wa​to​ryza​bio​rąnaswko​smoszkil​kupod​sta​wo​wychpo​wo​dów:
•Na​szami​ło​śćdozro​zu​mie​niaota​cza​jące​gonasświa​ta–po​trze​bawie​dzy–ci​ągnienasdoba​dańna​uko​wych.Pla​ne​to​idy,jakzo​ba​czy​my,kry​jąwska​zów​ki
zwi​ąza​nezkil​ko​mafun​da​men​tal​ny​mipy​ta​nia​mi.
•Strachprzeduni​ce​stwie​niem,czytowska​lilo​kal​nej,czyprzedani​hi​la​cjąca​łe​goga​tun​kuludz​kie​go,każenamśle​dzićza​bój​czeaste​ro​idy,któ​repo​ten​cjal​nie
mo​gły​byza​gro​zićna​szejpla​ne​cie.
•Na​szachci​wo​ść,chęćpo​sia​da​niawszel​kichbo​gactwukry​tychwko​smo​sie,któ​remo​gły​bydaćnamogrom​neko​rzy​ści,po​py​chanasdotwo​rze​niano​wych
mapUkła​duSło​necz​ne​go,naktó​rychwie​lepla​ne​to​idozna​czo​nychjestzna​kiemX,czy​li„Ukry​tySkarb”.
Obietnicestojącezatymitrzemabodźcamiprzykuwająnasząuwagę,tworzącpunktodniesieniadlatejksiążki.Cociekawe,tegłównemotywacjeniezawsze
prowadząnaswtymsamymkierunku.Dlaprzykładu:maklerzynagiełdzierównoważąchciwośćzyskustrachemprzedprzegraną.Towłaśniekonfliktymiędzysiłami
napędowymiprowadządopowstanianajbardziejporuszającychdziełsztuki.Literaturapełnajestopowieściomiłościpokonującejstrachichciwość,jakrównież
ouczuciuupadającymwobliczutychpotężnychsił.Jajednaktwierdzę,żetetrzysiłymożnazjednoczyćwewspólnymdążeniu.Pokażę,żewprzypadkuasteroid
mi​ło​ść,strachichci​wo​śćpra​cu​jąra​zem,wio​dącnaskuichkró​le​stwu.
Jakucząnaj​lep​szekry​mi​na​ły,sammo​tywza​zwy​czajniewy​star​cza,nie​zbęd​nesąrów​nieżśrod​kiimo​żli​wo​ści.
Dośrodkówzaliczymyzebranieodpowiednichumiejętnościpoprzezzatrudnienieszerokiegowachlarzazdolnychludzi–inżynierów,którzyzaprojektująstatki
kosmiczne(jakizupełnieinnejgrupyinżynierów,którazadbaowyposażeniegórnicze),astronomówigeologówposzukującychrudy,przedsiębiorcówiekonomistów
dodomknięciawszystkiegoodstronybiznesowej;prawnikówrozstrzygającychnieuchronnespory,któreeskalując,mogąwymagaćwsparciapolityków,dyplomatów,
ata​kże–choćmiej​myna​dzie​ję,żenie–woj​ska.
MożliwościmamyjużdziśdziękiruchowiNowegoKosmosu(ang.NewSpace),którywprowadzadosektorakosmicznegokomercyjnepodejście.Poponad
50latachpodleganiaświatowymrządomorazichodgórnegozarządzaniaeksploracjakosmosuwreszciezaczynaprosperowaćniczymbiznes.Awszystkotoprzy
aprobacieiwsparciuNASA.Wrezultaciekosmosstoiprzednamiotworem.Zarównomłodestart-upy,jakiugruntowanejużfirmyangażująsięwliczne
przed​si​ęw​zi​ęciaza​rob​ko​wezwi​ąza​nezprze​strze​niąko​smicz​ną.Dostwo​rze​niano​wejgo​spo​dar​kiwko​smo​sieniepo​trze​bawie​le,za​le​d​wiega​rśćsuk​ce​sów.
Wierzę,żeniedługobędziemyzbijaćfortunywkosmosieiżetozaspokojenienaszejchciwościpozwoliteżnarealizacjępotrzebzwiązanychzmiłościąistrachem.
Chciwośćjestmotywacją,któraprzezdługiczasbyłaignorowanawprzypadkueksploracjikosmosu.Jednakjakwskazująentuzjastyczneartykułyopisującenadejście
astrobilionerów,topodejścieuległozmianie.Wieluznas,kosmicznychadeptów,bardziejromantycznienastawionychdopodróżykosmicznych,nielubipoddawaćsię
takprzyziemnymideom.WolelibyśmyraczejżyćwXXIIIwieku.Niemniejchciwośćjestmotywatorem-wytrychem,któryotworzydrogędlapozostałychmotywacji.
Zarabianie–ajeszczelepiejzbijanieniewyobrażalnejfortunynakosmosie(niczymwczasachgorączkizłota)–spowodujelawinowyprzyrostzyskówdlanauki
iobronności,któresąmotywowaneprzezmiłośćistrach.Gdynakońcudrogibędzieczekałcelwpostaciskarbu,podróżemiędzygwiezdnewkońcustanąsię
opła​cal​ne.
IstniejekilkainnychsposobównaodnalezieniekosmicznegoElDorado,jednakjastawiamnazasobyukrytewplanetoidach.Częściowozosobistychpobudek–
jestemastronomem,aastronomowiebędąniezwykleprzydatniwrozruszaniutegobiznesu.Równieżzewzględunato,żeplanetoidysąnajwiększymimagazynami
dostępnychsurowcówwUkładzieSłonecznymipotencjalnymźródłemzysku,którewyciągnienaspozabliskiukładZiemia–Księżyc.Asteroidysąwięc
przy​szło​ścio​we.
Dlaczegoastronomagitujezaasteroidamiikosmicznymgórnictwem?Wkońcukilkadziesiątszczęśliwychlatswojegożyciaspędziłem,realizującsięwczysto
astrofizycznychbadaniachzapomocąnajlepszychteleskopównaświecie.Starałemsię(poniekądskutecznie)zrozumiećgigantyczneczarnedziuryznajdującesię
wcentrachgalaktyk,którenapływgazurozświetlatakbardzo,żemożemyjezobaczyćnawetwnajwcześniejszychchwilachistnienianaszegowszechświata.
Strukturytenazywamy„kwazarami”(jeszczekilkarazynatkniemysięnatekurioza,gdybędęomawiaćhistorięasteroid).Wjakisposóbplanetoidom,tymmałym
bry​łkomskałprze​my​ka​jącymgdzieśnapierw​szympla​niewiel​kie​goko​smo​su,uda​łosięmnieroz​pro​szyć?
Punktempoczątkowymwmoimprzypadkubyłorozmyślanienadtym,wjakisposóbprzyszliastronomowiebędąmoglikontynuowaćprzygodęzwanąeksploracją
kosmosu,wktórejsamuczestniczyłemprzezcałąmojąkarierę.Uświadomiłemsobie,żetopytaniesprowadzasięgłówniedorozważenia,jakNASAbędziewstanie
utrzymaćswójzadziwiającodługiciągudanychmisjiastronomicznych,którychflagowymiprojektamisąteleskopyHubble,ChandraiSpit​zer.Każdyznichbada
jednopasmodługościfal:optyczne,promieniowanierentgenowskie(nazywaneteżpromieniowaniemX)ipodczerwień.Dobadańgigantycznychczarnychdziur,
którelśniątakjasnopodpostaciąmoichukochanychkwazarów,niezbędnyjestpełenwachlarzteleskopów,działającychwewszystkichwymienionychzakresach
falowych.Dziejesiętak,ponieważkwazaryzanicmająnaszeżałosneograniczeniatechniczne,demokratycznierozdzielającswojepromieniowaniepocałym
spektrum.„Gwiazdyzanicmająastronomię”[2]–jaktośpiewałniegdyśrockowyzespółNadaSurf.Dlategoteżdopełnegoichzrozumieniapotrzebnesąteleskopy