Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
indyjskichtekstachfilozoficzno-religijnych.JużwRigwedzie
(VIII58)padastwierdzenie:„ZaprawdętoJedno(„ekamwa
idam”)rozwinęłosięwewszystko”.
WAsztawakragiciejużwpierwszychwersachpieśniIatman
utożsamionyzostajezJaijasnejest,żeintencjąAsztawakryjest
pouczenieDżanaki,żetoonsam,jegojaźń,jestabsolutem.
PodobniejakJadżńawlkjawUpaniszadzieCzhandogjapoucza
Śwetaketu„tyjesteśtym”[absolutem](„tattwamasi”),tak
iAsztawakrapouczaDżanakętymisamymisłowamiwpieśni
XV7.Atman-jaźń,któregomarozpoznaćDżanaka,byosiągnąć
wyzwolenie,jestprawdziwąnaturąkażdejistoty,onjest
wieczniewolny(„sarwadamukta”I6),jestświadkiemwszyst-
kiego(„wiśwasakszi”I5),jestwidzem(„draszta”I7),jest
czystąświadomością(„czidrupa”I3),jestbezformy(„niraka-
ra”I5),jestniedostępnyzmysłom(„naakszagoczara”I5),on
niedziała(„nakarta”I6)iniespożywa(„nabhokta”I6),on
jestjeden(„eka”I12).Takopisanywpierwszejpieśniatman
jestjednązasadąwszystkiego,coistnieje,jestwszystkim
(„sarwamatmeti”XV15),onjestwewszystkichstworzeniach,
awszystkiestworzeniawnim(„sarwabhuteszuczatmanam
sarwabhutaniczatmani”XV6).Atmanutożsamionyzbrah-
manem(„atmabrahmeti”XVIII8)jestwedługAsztawakragity
jedynąrzeczywistązasadą,stądjejnaukanazywanajest„eka
atmawada”
9
,czyli„doktrynajednościatmana”–wpieśni
XV18akcentujetoAsztawakrabardzomocno:„Woceanie
bytuJednotylkobyło,jestibędzie”.
Atmanjestjedynymrzeczywistymbytem,aprzeciwstawiony
mujestnierzeczywistyświatempirycznychzjawisk.Polaryzacja
realnegoatmanainierealnegoświatawadwaitawedanciejest
efektemdługiegoprocesurozwoju,uktóregopodłożależy
zwątpieniewrealnośćegzystencjalnejrzeczywistości.Starsza
wedantauważałaświatzarzeczywisteprzejawienieabsolutu,
9
Lub„kewalaatmaadwaita”.
XII
