Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
bocznystatyczny
Łukpodłużny
Łukpoprzecznyprzedni
Łukpodłużny
przyśrodkowydynamiczny
Rycina1.4.Sklepieniastopy.
wstrząsównastawykolanowe,biodroweikręgo-
słup.Sklepieniatworząsystempodłużnychipo-
przecznychłuków,które,podobniejakresory,roz-
ciągająsiępodwpływemucisku,anastępnie
powracajądostanuwyjściowego.Dziękinimstopy
sprężysteiodpornenaprzeciążenia.
Kształtsklepień,uzależnionyodkształtukości
orazsiływięzadełiścięgienmięśni,maistotny
wpływnasprawnośćiwydolnośćstóp.Sklepienie
podłużne(arcuspedislongitudinalis)stanowiąłuk
podłużnyprzyśrodkowydynamiczny(wyższyod
pozostałych,przebiegającyodguzapiętowego,
przezkośćłódkowatąiklinowatądoIgłowykości
śródstopia)orazłukpodłużnybocznystatyczny
(niższyibardziejpłaski,przebiegającyodguzowa-
tościkościpiętowej,przezVkośćśródstopiaikość
sześciennądoVgłowykościśródstopia).Sklepienia
wzmacnianeiwspieraneprzezstabilizatorybier-
nestóp(układwięzadłowo-torebkowy)orazstabili-
zatoryczynne,czylimięśnie.Dostabilizatorów
biernychnależąrozcięgnopodeszwowe(aponeuro-
sisplantaris)iwięzadłapodeszwowe(ligamenta
plantaria):długie(ligamentumplantarelongum),
piętowo-sześcienne
(ligamentum
calcaneocubo-
ideum)ipiętowo-łódkowe(ligamentumcalcaneo-
naviculare),którepodtrzymujekośćskokową.
Wprawidłowozbudowanejstopie,łukpodłużny
przyśrodkowyjestłagodniewysklepiony.Wtym
miejscustopaniestykasięzpodłożem.Oparciepo-
winnoznajdowaćsiępodpiętąiśródstopiem.Osła-
bieniewięzadłapiętowo-łódkowegomożespowo-
dowaćopadnięciekościskokowejorazobniżenie
łukuprzyśrodkowego.Powyższezmianyprzy-
czynąpłaskostopia.Trzeciesklepienie,nazywane
łukiempoprzecznymprzednim(arcuspedistrans-
versalis),przebiegaprzezgłowykościśródstopia.
PodczasstaniastopapowinnaopieraćsięnaIorazV
głowiekościśródstopia,alewtrakciechodzenia
ibieganiapozostałegłowykościśródstopiaulegają
obniżeniu,dziękiczemusklepieniemożepełnić
funkcjęamortyzującą.Jestonowzmacnianeprzez
śródstopnewięzadłapodeszwowe(główniegłębo-
kie),którezespalająwszystkiekościśródstopia.
Pozakośćmidostrukturuczestniczącychwpod-
parciuilokomocjiciałanależąstawy,wzmocnione
licznymiwięzadłami.Teostatnie,zewzględuna
ogromneprzeciążenia,jakiewystępująwobrębie
stopy,dobrzerozwinięte.Anatomiczniewyodręb-
nionosześćgłównychgrupstawowych:stawsko-
kowo-goleniowy(articulatiotalocruralis)istawy
międzystępowe(articulationesintertarseae),stępo-
wo-śródstopne(articulationestarsometatarseae),
międzyśródstopne(articulationesintermetatarse-
ae),śródstopno-paliczkowe(articulationesmeta-
tarsophalangeae)orazmiędzypaliczkowe(arti-
culationesinterphalangeae).Stanypatologiczne,
takiejakzapalenielubzablokowaniestawu,mogą
prowadzićdoinnegoniżanatomicznyukładstopy,
cowrezultaciepowodujezmianęobciążeńnasto-
pach.Zpunktuwidzeniabiomechanikinajważniej-
szyjeststawskokowy,któryumożliwiaporuszanie
sięiprzenoszenieciężaruciała.Wprzypadkuampu-
tacjiistotnąrolęodgrywająstawy:Choparta(po-
przeczny)(articulatiotarsitransversa)iLisfranca
1020BUDOWAANATOMiCZNASTÓP
5