Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wykorzystaćnadarzającesięokolicznościpolityczne,finansoweiwojskowe.
DrugieodchyleniestworzyłafundamentalistycznadziałalnośćArabiiSaudyjskiej
porewolucjiirańskiej.Odkońcalat70.XXwiekuwładzapolitycznaireligijnarodziny
Saudówbyłazagrożonanadwóchfrontach.Napłaszczyźniereligijnejbyło
tozagrożenierewolucjąmuzułmańskąwIranie,którazakwestionowałasaudyjski
monopolfundamentalistycznyilegitymizacjęArabiiSaudyjskiejjakostrażnika
ŚwiętychMiejsc–godnośćodebranąw1926rokuHaszymidomprzezSaudów.
NapłaszczyźniepolitycznejnatomiastSaudomzagroziłrosnącywświeciearabskim
imuzułmańskimwpływpaństwiorganizacjiświeckichlub„protodemokratycznych”,
takichjakTurcja,Algieria,Tunezja,Irak,Jordania,Egipt,OWPitp.
NatopodwójnezagrożenieArabiaSaudyjskazareagowała,starającsięprzejąć
międzynarodowąkontrolęnadislamem,szczególniewmiejscach,gdziebyłaźle
„umocowana”:wAfryce,AzjiPołudniowo-Wschodniej,naKaukazie,wewspólnotach
emigrantówmuzułmańskichnaZachodzie,abypromowaćswojąlegitymizację
religijnąwobecpropagandyirańskiejiosłabićwpływrządów„postępowych”lub
poprostuuznawanychzarywaliwświecieislamu:Libii,Jemenu,Maroka,Jordanii.
Zbrakumożliwościtechnicznychikompetentnegopersoneluwyrazemtejstrategii
stałasięjedynieznacząca,leczźlekontrolowanadystrybucjafunduszypoprzez
inicjatywyprywatnelubpubliczne,organizacjepozarządowe,stowarzyszenia
„charytatywne”,organizacjefinansowe,takiejakŚwiatowaLigaMuzułmańska,
MiędzynarodowaPomocMuzułmańska,bankDaral-Malal-Islamiitd.Przyniosło
todwojakie,niepożądaneskutki.Popierwsze,ArabiaSaudyjskazaczęłaścieraćsię
ikonkurowaćpodwzględempropagandyiprzemocyzfundamentalizmemszyickim,
kontrolowanymprzezIranwlatach80.XXwieku.Podrugie,takswobodnie
dystrybuowaneśrodkiszybkoprzejąłwyłączniedlasiebiefundamentalistycznyruch
sunnickiozasięgumiędzynarodowym,zewnętrznaaktywnaorganizacja
StowarzyszeniaBraciMuzułmanów,wcelupropagandowyminarekrutację
dowłasnychzamiarów.
Trzecieodchyleniewynikazfaktu,żesłużbyamerykańskieipaństwsojuszniczych
wykorzystaływskaliświatowejmuzułmańskieruchyfundamentalistycznedowalki
zeZSRRilokalnymipartiamikomunistycznymiorazdopolitykiizolowaniaIranu.
Chodziłotutajointeresyczystogeostrategiczne,podyktowanenakazemochrony
amerykańskiejstrefyinteresówwZatoceorazzapobieżenieposzerzaniawpływów
ZwiązkuRadzieckiego.Dziękistrumieniowisaudyjskichpieniędzyzaczętotajne,
bardzointensywneszkolenietechnicznemiejscowychpomocników,prowadzonebądź
bezpośrednioprzezsłużbyamerykańskie,bądźprzezsłużbylokalnychsojuszników,
takichjakPakistanlubIndonezja.TakbyłowwypadkuruchuDżama’aIslamijja
wIndonezji,któryprzygotowanodowalkizkomunistami;różnegorodzajuruchów
partyzanckichwAfganistanie,mającychwalczyćzobecnościąradziecką,wtym
Maktabul-ChidmatzPeszawarupodwodząAbdAllahaAzzama,którystałsięjądrem
Al-Kaidy;grupyGulbuddinaHekmatjaraigrupyAhmadaSzahaMasuda,wktórych
wyszkolilisiępierwsibojownicyalgierskichGIA(MuzułmańskichGrupZbrojnych)itd.
Wlatach80.wspektakularnysposóburosłyteżwsiłęruchybojowników
fundamentalistycznych,bardziejlubmniej„osierocone”poupadkureżimu
radzieckiego.Odlat90.niemiałyjużnastępcówijasnychcelów,leczzachowały
ideologię,aprzedewszystkim„mistrzów”,aichzdolnośćoperacyjnąnajczęściej
przejmowałymiędzynarodowestrukturyBraciMuzułmanów,ewidentnieobecne
nawszystkichscenachwalk.
Ztegodługiegoprocesuformowania,którytrwałpraktyczniejednopokolenie,oraz
zzarządzaniatymzjawiskiemprzezsekciarskąorganizacjębezzwiązków
państwowych,narodowychlubchociażwspólnotowych,wynika,żeobecnie
fundamentalistycznaprzemocpolitycznajestraczejzjawiskiemkulturowymniż
sytuacyjnym.Terroryzmypaństwowewlatach80.,takjakterroryzmpalestyński
wlatach70.,byłytoinstrumentystrategicznelubtaktyczne,tworzone,kontrolowane,
sprofesjonalizowane,hierarchiczniezorganizowaneprzezwładzepaństwowelub
rewolucyjne.Jeszczedzisiajdotyczytoterroryzmunazywanego„fundamentalizmem
