Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kumo,naprzeczyszczeniewziąćmusisz
Zeczterygranyciemiernika.
Nawetkiedywyjdzieonjużzużycia,traktatyisłowniki
medycznebędąnadalonimwspominać,zapewniając
muakademickieprzetrwanie:napoczątkuXIXwiekuciemiernik
wciążzajmujeważnemiejscewencyklopediachmedycznych,
wktórychwiększośćautorów(Pinel18,Pelletan19)wyjaśnia
powody,dlaktórychostateczniezaniechaliowejkuracji;aleinni,
jakCazenave20,próbującnadaćjejaktualneuzasadnienie,
wspominająołagodzeniupodrażnienia(
contro-stimulisme
).
Ciemiernik,któregostarożytniużywalidousuwaniaczarnej
żółci,byłwyciągiembądźwywaremzkorzenia
Helleborus
niger
,aniekiedy,byćmoże,mniejtoksycznego
Helleborus
viridis
.Wiemy,żeaktywnyskładniktejroślinyzrodziny
jaskrowatych,któramapewnewłaściwościkardiotoniczne,
wywołujeprzedewszystkimbiegunkęiwymioty.Wyciąg
zciemiernika,podrażniającybłonęśluzową,możepowodować
pojawieniesięstolcaczarnegolubzdomieszkąkrwi–starożytni
ulegaliwtensposóbzłudzeniu,żepozbywająsięzorganizmu
nadmiaruczarnejżółci.
Jeślinawetoczywistejestto,żepodającciemiernik,adepci
Hipokratesakierowalisięwyłącznieracjonalnymipobudkami,
touważasię,żestosowanietejroślinysięgabardziejodległych
czasówiżewiążąsięztymjakieświerzeniamagiczne.Dość
wymownejestświadectwoPliniuszaStarszego:„Sława
Melampodusa,którązsztukiprzepowiadaniapozyskał,jest
znajomąwszędzie.Odniegozowiesięjedengatunek
elleborus
melampodion
(ciemięrzyca).Niektórzymówią,żepasterztego
nazwiskawynalazłtęroślinę,uważając,żekozyzjadłszy
jąlaxowały,adawszyichmlékaszalonymcorkomProteusza
uzdrowiłje”21.
WedługowegopasterskiegomitutrzycórkiProjtosa,
mniemając,żezamieniłysięwkrowy,błąkałysiępowsiach.
Chorobaspowodowała,żewypadłyimwłosy.Wnagrodę
zaudaneleczeniekrólProjtosofiarowałMelampusowizażonę
jednąznich,Ifianassę,któraodzyskałarozsądekiwłosy.Ale
czytajmydalejPliniusza:„Czarnyztychgatunków[ciemięrzycy]
zowią
melampodion
ikadząnimdomy,czyszczą,kropiącnim
zpewnemiuroczystémiceremoniami,bydło;zbieraonsiętakże
zpewnemireligijnemiobrządkami.Nasamprzódbowiemokreśla
sięmieczem.Potémmającygozerznąćobracasię
kuwschodowi,modlisię,abymuBogowiezrobićtodozwolili
iuważalotuorła,którysięzawszeprawieukazujepodczas
