Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dominacjęjednegoznich,jestkierunek,jakiprzybierachoroba:
jeślikoncentrujesięnaciele,jesttoepilepsja;jeślizaśnaumyśle
–melancholia”13.
Pojawiasiętupewnadwuznaczność.Słowo„melancholia”
oznaczanaturalnypłyn,któryniemusibyćchorobotwórczy.Ito
samosłowooznaczachorobępsychicznąwywołanąnadmiarem
bądźskażeniemtegopłynu,kiedydotyczyongłównie„rozumu”.
Owozaburzenieidziejednakwparzezpewnymprzywilejem:
świadczyowyższościumysłu,towarzyszyheroicznym
posłannictwom,poetyckiemubądźfilozoficznemugeniuszowi.
Tenpogląd,któryznajdujemywArystotelesowskich
Problematach
,wywrzeznaczącywpływnakulturęZachodu.
Rzecząniewątpliwą–mimotrudności,jakąsprawianam
przełożeniestarożytnychterminównawspółczesnepojęcia–jest
ogromnaklarowność,zjakąpismahipokratejskieprzypisują
objawyneuropsychiatryczne(depresję,halucynacje,stany
maniakalne,atakikonwulsji)jakiejśprzyczyniesomatycznej
ihumoralnej:nadmiarowibądźskażeniupłynów,rozgrzaniubądź
oziębieniu,zatłoczeniuizatkaniupewnychdróg,którepowinny
pozostaćdrożne.Wszystkieprzyczynysąnatury
fizycznej14.Wkonsekwencjiwskazaniaterapeutycznebędątej
samejnatury:opróżnienie,wyprowadzeniepłynuzjednego
obszaruciaładoinnego,schładzanielubocieplaniekąpielami
wodpowiedniejtemperaturze,zmianadiety.
Wśródprzyczyn,któreprowadządozaburzeńrównowagi
płynów,dietaićwiczeniaodgrywająważnąrolę,porównywalną
zotaczającymklimatemipowietrzem.Jednakżedieta,
ćwiczenia,kąpiele,senzależąodosobistejdecyzjipacjenta–pod
warunkiem,żechodzioczłowiekawolnego,którymoże
swobodniekształtowaćswójtrybżycia.Błędy,zakłócenierytmu
codziennegożycianiepozostająbezkonsekwencji:
znieświadomości,beztroski,łakomstwa,brakućwiczeńmożna
staćsięmelancholikiem.Leczeniebędziepolegaćgłównie
napowrociedoodpowiedniejdyscypliny,poprawieniudiety,przy
sporadycznymwspomaganiulekami.Jakkolwiekbezpośrednia
przyczynachorobyjesttłumaczonawyłączniewkategoriach
mechanizmusomatycznego,toodleglejszeprzyczynywdużej
mierzetkwiąwpostępowaniuchorego,aprocesleczenia
odwołujesię,częstowsposóbbardzozdecydowany,dowoli
irozumnejinicjatywypacjenta.Tamgdziewszelkie
podejmowaneśrodkimająnaceluprzywrócenieworganizmie
czystoilościowejrównowagi,chorymusibyćinstruowany,musi
nauczyćsięuznawaćmoralnąniezbędnośćilościowejproporcji,
powinienczynićstarania,którepozwoląmulepiejregulowaćswe
