Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Osobowośćautorytarna:genezateorii,modelteoretycznyikrytyka
19
dominantybyłajejszerokorozumianarepresywność,skutkującaformowaniemsię
określonejstrukturycharakterujednostki.Wspołecznejmakroskali,zracjizakorze-
nieniawpowszechnychwzorcachkulturowych,charaktertenmanifestowałsięwpo-
stacimentalnościzbiorowejbliskiejwizjiświataicelomfaszyzmu.Wartododać,
żezpunktuwidzeniaReicharadzieckireżimkomunistycznyufundowanybyłna
podobnejpsychogeneziejakniemieckifaszyzm,coczyniłogojedyniejegonczerwo-
ną”odmianą.Zapoglądyte,opróczłatwychdoprzewidzeniadziałańodwetowych
zestronypartiinazistowskiej,spotkałygorównieżretorsjewymierzoneprzezwłasne
środowiskoideowe(czyliusunięciezszeregówKomunistycznejPartiiNiemiec).
Wdiagnozierepresywnejkulturyszczególnąrolęodgrywamechanizmrepre-
sjienergiiseksualnej.WedługReicha,członekprzeciętnejrodzinyzrobotniczych
idrobnomieszczańskichwarstwspołecznychdoświadczazestronydorosłychnie-
zwyklesilnejpresjinatłumienienaturalnychpotrzebseksualnych.Supresjaenergii
seksualnejrodziudzieckalęk,niepewnośćinieśmiałość,anazewnątrzmanifestuje
sięspolegliwością,konwencjonalnymprzestrzeganiemnormspołecznychiuczu-
ciempodległościwobecosóbposiadającychautorytet.Zahamowanieseksualnejcie-
kawościitłumieniemyślidotyczącychtejsferydoznańjest,zdaniemReicha,głów-
nąprzyczynązaburzeniarozwojuzdolnościkrytycznegomyślenia,apermanentne
poczucielękuparaliżujejakiekolwiekobjawybuntu.Lękjestzatempodstawowym
rysemstrukturycharakterumasidecydujeojegonieracjonalności.
Odpowiedzialnośćzaopisanystanrzeczyponositradycyjnymodelrodziny.
Wprocesiewychowaniadzieckaodgrywaonrolęminiaturystrukturyautorytarnego
państwa,przysposabiającejmłodegoczłowiekadouległościwobecautorytarno-fa-
szystowskiegosystemupolitycznego.Wtymsensierodzinajestpodstawowymroz-
sadnikiemfaszyzmu,jednąznajważniejszychinstytucjiwspierającychtakieformy
organizacjispołeczeństwa.WsugestywnejmetaforzeReicharodzinajawisięjako
podstawowankomórkaustrojowareakcji”(reactionarygermcell),najważniejsze
miejscereprodukcjireakcjonizmuikonserwatyzmu.Inneelementysystemuspo-
łecznegopozostającewścisłymfunkcjonalnymzwiązkuztradycyjnymmodelem
rodzinytorestrykcyjna,generującapermanentnepoczuciewinyreligia,sadystyczny
systemedukacjiikapitalistycznaprzemocekonomiczna.
KonkluzjerozważańReichamożnastreścićnastępująco:kapitalistycznastruk-
turaspołeczna,poprzezautorytarnymodelrodzinyiwychowaniedzieciwduchu
represjiimpulsówseksualnych,kreowałaosobowośćautorytarnąniezdolnądobuntu
przeciwkoniekorzystnymwarunkomżycia.Charakterautorytarnycechujekonser-
watyzm,lękprzedwolnością,uległośćiposłuszeństwowobecautorytetóworaz,
będącawyrazemstłumionychpotrzeb,nnaturalna”agresjaprzechodzącawsadyzm.
Osobyotakimcharakterzereprezentowałyszerokorozpowszechnionywspołeczeń-
stwiekapitalistycznymtypmentalny,bardzopodatnynaideologięautorytarno-fa-
szystowską.AntidotumnaopisanystanrzeczybyłodlaReichaodwołaniesiędo
rozumu,wczymniezwyklepomocnaokazaćsięmiałapsychoanalizapozwalająca
dotrzećdonieuświadomionychpokładówirracjonalnościimistycyzmu.
