Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
CzęśćI.Teoriaautorytaryzmu
faszystowską,alemogliznaleźćtakieosoby,którezdużymprawdopodobieństwem
opowiedziałybysięzafaszyzmem,gdybystałsięonznowusilnymiakceptowanym
ruchempolitycznym.Kryłosięzatymzałożenie,żeewentualnazmianaklimatupo-
litycznegomogłabyspowodowaćwdomniemanejgrupieaktywneprzystosowanie
siędonowejideologiiprzezwłączeniejejdowłasnegosystemupostawiwartości.
Ludzieróżniąsięstopniemuwrażliwienianatreściantydemokratyczne,aróżnica
tawyrażasięprzedewszystkimwswojegorodzajucharakterologicznejgotowości.
Dlategodecydującymczynnikiemjeststrukturaosobowości,którawykazujeznacz-
niewiększątrwałośćniżinkorporowanezzewnątrzideologie.
Osiąkonstrukcyjnąteoriibyłaogólnahipoteza,żezagotowośćdoprzyjmowania
ideologiiantydemokratycznychodpowiadaspecyficznastrukturaosobowości.Aby
rozpoznaćtęstrukturę,zastosowanoszeregkomplementarnychmetodbadawczych,
którewzamyślebadaczymiałydocieraćdoróżnychobszarówpsychikibadanego
idostarczaćinformacjiskładającychsiępóźniejnapełnyobrazzjawiska.Wkolej-
nychetapachprogramuprowadzonobadaniazużyciemtechnikkwestionariuszo-
wychitestówprojekcyjnych,awszystkotouzupełniałypogłębionewywiadybez-
pośrednie.Grupęrespondentówstanowilinietylkostudenciuczelniwyższych,ale
takżeinnegrupyspołecznereprezentująceróżneodłamybiałejludnościUSA.
Postawyiprzekonaniaspołeczneorazinnetreściideologicznemierzonozapo-
mocątrzechgłównychskal:antysemityzmu(A-S),etnocentryzmu(E)ipolityczno-
-ekonomicznegokonserwatyzmu(PEC).Wpoczątkowejfaziebadańkluczowym
narzędziembyłapierwszazwymienionychskal,ponieważpierwotniebadaczeza-
mierzalidociekaćpsychologicznychprzyczynantysemityzmu.Szybkojednakdoszli
doprzekonania,żeantysemityzmnależytraktowaćjakoczęśćszerszegozjawiska.
Byłnimetnocentryzm,zcharakterystycznądlańzgeneralizowanąniechęciądonob-
cych”iprzesadnym,bezkrytycznympatriotyzmem.Odkrycietookazałosięnatyle
ważne,żewreakcjinanieautorzyOsobowościautorytarnejzaczęlidoszukiwaćsię
podatnościnaantydemokratycznąideologięprzedewszystkimwetnocentryzmie
izwiązanychznimhasłach.WynikinaskalachE,A-SiPECsilniezesobąkorelo-
wały,aleszczególniesilnyokazałsięwspomnianyprzedchwiląpozytywnyzwiązek
łączącyetnocentryzmzantysemityzmem.Niskietnocentryzmłączyłsięzliberalnym
światopoglądemawysokicharakteryzowałosobyopoglądachkonserwatywnych
(wedługbadaczy,byłtowistociepseudokonserwatyzmopartynaakceptacjitrady-
cyjnychwartościleseferyzmu).Wyraźneróżniceworientacjachpolitycznychdzie-
ląceosobyetno-inieetnocentrycznestałysiępodstawądosformułowaniahipotezy,
zgodniezktórązagotowośćdoprzyjmowaniaideologiiantydemokratycznych(wy-
sokiewynikinaskalachA-SiE)odpowiadaspecyficznakonstelacjacechumysłu,
którąnazwanopóźniejosobowościąautorytarną.Finalnymproduktemcałegoprojek-
tubadawczegobyłonarzędziedopomiaruautorytaryzmu.SłynnąskalęF(pierwotnie
mierzyćmiałafaszyzm)opracowanowceludiagnozowaniaantydemokratycznych
skłonności,któretkwiąwludzkiejosobowościpodpostaciągłębokoosadzonych,
częstonieuświadomionychsiłipotrzeb.Wprzeciwieństwiedoinnychskaltreści
