Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Autoryzacjawsystemachkomunikowaniawybranychpaństw
Systematykaustawyzasadniczejwskazujenarównorzędnetraktowa-
nietakichwartości,jakwolnośćwypowiedzi,wolnośćprasyorazprawodo
informacji.Konstytucjawtymsamymmiejscu,wart.5ust.1,gwarantuje
zarównoochronęwypowiedzi,jakipozostałychwolności
43
.Rozwinięciem
zapisówkonstytucyjnychdotyczącychwolnościprasysąustawyprasowe
obowiązującewposzczególnychpaństwachzwiązkowych
44
orazorzecz-
nictwo.Szczególnąpozycjęwdefiniowaniugranicwolnościwypowiedzi
iwolnościprasy,atakżewzajemnychrelacjimiędzynimi,zajmujestanowi-
skoFederalnegoTrybunałuKonstytucyjnegoorazSąduFederalnego.
Doktrynaniemieckaujmujewolnośćwypowiedzijakoelementszer-
szegoprawaosobistego,rozumianegojakoprawododecydowaniaosa-
mymsobie
45
.Gwarantujejeart.2ust.1niemieckiejkonstytucji,stanowiąc,
żeUkażdymaprawodoswobodnegorozwojuwłasnejosobowości.Jego
granicęstanowiąprawaosobytrzeciej,porządekkonstytucyjnyiprawo
moralne(prawozwyczajowe)”.Prawodosamostanowieniazostałowy-
prowadzonezprzepisówkonstytucjiikodeksucywilnego
46
.Porazpierw-
szyuznałjeTrybunałZwiązkowyw1954r.,rozszerzającwtensposóblistę
prawpodmiotowychobjętychochronąustawy.Okolicznościfaktyczne,
43
Wdoktryniezauważasię,żeart.5.ust.1gwarantujepięćróżnychprawpodstawowych:wolność
wyrażaniamyśli,wolnośćinformacji,wolnośćprasy,wolnośćprzekazywaniawiadomościradio-
wychifilmowych(zob.B.Ruthers,Konfliktmiędzywolnościąmediówaochronądóbrosobistych.Do-
świadczeniaizasadywykładniprawaRepublikiFederalnejNiemiec(w:)Kulturaiprawo.MateriałyIIMię-
dzynarodowejKonferencjinatematwolnościmediów,Lublin18–19maja2000,Lublin2002,s.87).
44
Regulacjedotyczącefunkcjonowaniaprasykonstytucjaniemieckapozostawiawgestiiposzcze-
gólnychlandów.Każdyznichuchwaliłswojąustawęprasową.Wczternastuzachodnichlandach
idwóchmiastach(HamburguiBerlinie)zostałyoneuchwalonewlatach1960–1965,wtrzechlan-
dachwschodnichprawoprasowezostałoprzyjętewlatach1991–1992.ObecnienaterenieNie-
miecobowiązujewięcdziewiętnaścieustawprasowych,któresąniemalidentyczne,jeślichodzi
onajważniejszerozwiązania.Wart.3podkreślająswojąpublicznąmisję,wtakimznaczeniu,ja-
kiezostałojejnadaneprzezorzecznictwoTrybunałuKonstytucyjnego.Inneważnedyspozycje
ustawprasowychgwarantująprawodoodpowiedzi,ochronężyciaprywatnego,domniemania
niewinności,ochronęźródełinformacjiorazzakazująpublikacjizniesławiającychwypowiedzi;
zob.H.Pigeat,J.Huteau,Déontologiedesmédias.Institutions,pratiquesetnouvellesapprochesdans
lemonde,Paris2000,s.380.
45
Prawotonazywanejesttakżeprawemdoswobodnegorozwojuosobowościalboogólnympra-
wemosobowościlubteżprawemdosamostanowienia.Zob.A.Szpunar,Zadośćuczynieniezaszkodę
niemajątkową,Bydgoszcz1999,s.28;podobnieM.Puwalski,Prawodoprywatnościosóbpublicznych,
Toruń2003,s.100.
46
Chodzio§823ust.1niemieckiegokodeksucywilnego,któryprzewidujeodszkodowaniewra-
zienaruszeniaokreślonychwnimdóbrprawnych.Jakodobrachronioneprzepistenwymienia:
Użycie,ciało,zdrowie,wolnośćlubinnepodobneprawa”.OrzeczenieTrybunałuZwiązkowego
uznałoistnienieogólnegoprawaosobistościjakoUinnegoprawa”objętegoochronąprzepisem
§823ust.1;zob.J.Wierciński,Niemajątkowaochronaczci,Warszawa2002,s.17.
25
