Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Winczura(red.nauk.),Autyzm.Nagranicyzrozumienia,Kraków2009
ISBN:978-83-7587-284-2,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009,©CopyrightbyUniwersytetWrocławski,Wrocław2009
12
AgataGruna-Ożarowska
wzrokowego;ignorujepróbybliskościemocjonalnejzopiekunami.Spojrzenie
dzieckaautystycznegoniezawieszasięnapotencjalnieinteresującychdlaniego
przedmiotachiosobach(Jaklewicz,2004).
Wieleosiowychzachowańautystycznychwspółcześninaukowcytłumaczą
zaburzeniemdziałanianeuronówlustrzanych.Neuronylustrzanetonowo
odkrytaiciąglebadanaklasakomóreknerwowych,siećneuronalnawystę-
pującawpewnychobszarachmózgu,m.in.wzakręcieczołowymdolnym
wkorzeprzedruchowej,wkorzeprzedniejczęścizakrętuobręczyiwyspyoraz
wzakręciekątowym.Subpopulacjaneuronówlustrzanychzależnieodswoistej
lokalizacjiodpowiadazamentalnąsymulację,odwzorowanie,mapowanie,od-
bicieczynnościruchowych,doznańemocjonalnychlubsensorycznych.Uważa
sięjezaneuronyprospołeczne,determinującesamoświadomośćiintrospekcję,
postrzeganiesiebieoczamiinnychludzi(Gallese,Keysers,Rizzolatti,2004;
Ramachandran,Oberman,2006;Oberman,Ramachandran,2007).
Zdolnośćrozpoznawaniacudzychintencjileżyupodstawludzkichza-
chowańspołecznych(Rizzolatti,Fogassi,Gallese,2006).Obecnieuważasię,
żezdolnośćtęwarunkująneuronylustrzaneznajdującesięwpewnejczęścikory
przedruchowej,czyliobszaruzawiadującegoświadomymiruchamiciała.Wiele
doświadczeńdowiodło,żeneuronyteuaktywniająsięwtrakcieobserwowania
danejczynnościruchowejlubpodczasjejwyobrażenia.Samaidearuchuwzbudza
wnichpotencjałczynnościowy.Ponadtowykazano,żeichreakcjaodzwierciedla
takżepojmowanieceluwykonywaniadanejczynności,czylirozumieniecudzych
działań.Przypuszczasię,żeneuronylustrzanewkorzeprzedruchowej(wczęści
tylnejzakrętuczołowegodolnego)uczestnicząwrozpoznawaniuiprzewidy-
waniudziałańcelowychinnychludzi,określaniuzamiarówiinterpretowaniu
złożonychintencjipodczasobserwacjiichdziałań(Iacoboniiin.,2005).
Dysfunkcjąsystemuneuronówlustrzanychwkorzeprzedruchowejudzieci
zautyzmemtłumaczysięjedenzpodstawowychobjawówautyzmu,czylibrak
umiejętnościspołecznych(Gallese,2006;Ramachandran,Oberman,2006).
Abyzbadaćnieprawidłowościneuronówlustrzanychwautyzmie,udzieci
zautyzmemiwgrupiekontrolnejdziecizdrowychwykonanofunkcjonal-
nyrezonansmagnetycznywtrakcieobserwowaniainaśladowaniaekspresji
emocjonalnej.Chociażobiegrupywykonałyzadanietaksamodobrze,dzieci
zautyzmemniewykazywałyaktywnościneuronówlustrzanychwczęściwiecz-
kowejdolnegozakrętuczołowego.Zmniejszenieaktywnościwtympolubyło
tymwiększe,imbardziejnasilonebyłydeficytysocjalne(Daprettoiin.,2006).
WedługSaarella(2007)systemneuronówlustrzanychodpowiadarównież
zaempatię–rozumieniedoświadczeńsensorycznychiemocjonalnychdrugiej
osoby.Autordefiniujegojakoukładfunkcjonalnychobwodówmózgowychod-
powiedzialnychzauczuciatowarzysząceobserwacjistanuinnejosoby,azbliżone
douczućosobydoświadczającejtegostanu.Ostatnioudowodniono,żeuosoby
obserwującejzadawaniebóluiuosobyodczuwającejbólaktywowanesąprawie
