Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Winczura(red.nauk.),Autyzm.Nagranicyzrozumienia,Kraków2009
ISBN:978-83-7587-284-2,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009,©CopyrightbyUniwersytetWrocławski,Wrocław2009
Umysłniewspółodczuwający.Neurobiologiaautyzmu
11
netycznego,traktografia–obrazowanietensoradyfuzjiifunkcjonalnyrezonans
magnetyczny(Müller,2007).
Wliteraturzeprzedmiotuczęstospotykasięsprzecznewynikibadańnad
patologiąstrukturalnąmózguopisywanąwautyzmie.Niespójnościteczęściowo
mogąwynikaćznieuwzględnieniaróżnicwwiekuiilorazieinteligencjibadanej
populacji.Stanfieldzewspółpracownikami(2008)dowiódł,żeistniejekorelacja
międzywiekiemiilorazeminteligencjiuchorychnaautyzmaobjętościąpłaci-
kówVI–VIIrobakamóżdżkuorazmiędzywiekiemaciałemmigdałowatym.
Mimowielubadańneurobiologicznychpoświęconychtematyceautyzmu
wciążniejestdokońcawyjaśnionepowiązaniepatofizjologicznemiędzystwier-
dzanymianomaliamimorfologicznymiaobjawamiklinicznymiautyzmu.Ostat-
niebadaniakładąnacisknato,żewautyzmiebardziejzaburzonajestdynamika
przebiegurozwojustrukturalnegomózguniżjegokońcowyefektanatomiczny.
Możnasięspodziewać,żeheterogenicznośćbehawioralnychobjawówspektrum
zaburzeńautystycznychbędziedeterminowałaheterogenicznośćneuropato-
logicznegowzoruzaburzeństrukturalnychwautyzmie(Amaraliin.,2008).
Wielubadaczydopatrujesięprzyczynyautyzmuwjednejzlokalizowanej
neurologicznejnieprawidłowości,pojedynczejsiecifunkcjonalnejlubpojedynczej
domeniepoznawczo-behawioralnej(localizingmodelofautism).Müller(2007)
sugerujejednak,żeautyzmjestzaburzeniemzłożonymiwielopłaszczyznowym,
któretrzebarozpatrywaćkompleksowo,równocześniewróżnychaspektach:
genetycznym,neuroanatomicznym,neurofunkcjonalnymibehawioralnym.
Osioweobjawyautyzmu–zaburzeniaumiejętnościspołecznychiko-
munikacji–obecneodnajwcześniejszychokresówżycia,sązmiennewczasie:
mająswojądynamikęnarzucanąprzezzmianyzachodzącewkolejnychetapach
rozwojowych(Jaklewicz,2004).Znajomośćtejzmiennościnabieraszczególnego
znaczeniadlaklinicystówzajmującychsiędiagnozowaniemautyzmu,którego
wczesnerozpoznaniezwiększaefektywnośćterapii.Mimopostępówwnauce
wciążjednakniewiemy,copowodujeteobjawy.Napodstawiewspółczesnych
badańnaukowcystarająsięwytłumaczyćichneuropatologicznepodłoże.
Podstawąkomunikacjispołecznejjestpracagłównychzmysłów:dotyku,
wzrokuisłuchu.Wpóźniejszymetapierozwijasięmowa,jakoprzejawpo-
trzebykontaktuzdrugimczłowiekiem.Nauczycielem,pierwszymnadawcą
iodbiorcąwcześniekształtującychsięrelacjispołecznychjestmatka.Zdrowe
dzieckojużjakonoworodekprzejawiawrodzonąpotrzebękontaktuzdrugim
człowiekiemwpostacizdolnościdofiksowaniuwzrokunaludzkiejtwarzy,
wybiórczympreferowaniujejspośródinnychobiektówwotoczeniu.Niemowlę
tulisiędomatkiwodpowiedzinajejdotyk,awziętenaręceuspokajasię.Re-
agujenaczułesłowa,piosenkę.Natomiastdzieckoautystycznebronisięprzed
kontaktemfizycznymzmatką;sztywniejepowzięciunaręce,nieprzytulasię
iniereagujenajejgłos.Niefiksujewzrokunatwarzymatki,nieodpowiadana
jejuśmiech,nienaśladujemimikiigestów.Nieprzejawiapotrzebykontaktu
