Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
antropologii,zacząłpisaćwpociągachdoNowegoJorku,
wracajączygzakiemprzezMeksyk,NowyMeksyk,Arizonę
istanyPołudniazpółrocznegopobytunakalifornijskim
UniwersytecieStanforda.Przyklejonydośmierdzącej
tapicerki,czytałem,azaoknempodlaskieboryzmieniły
sięwmokradłaLuizjanyidżunglęAmazonii.
Wtedynatrafiłemnarozdziałopowiadający
outopijnymprojekciejezuitów.Skojarzyłmisię
z
Misją
.BohaterfilmuRolandaJoffégo,byłyżołnierz
najemny–albo,jakichnazywanowBrazylii,
bandeirante
–bronimisjiukrytejwdżungli.Wmiejscutymodbywasię
nawracanieinauczanierdzennejludności.„Nauczanie
czego?”–myślałemjakotrzynastolatek.Niebardzo
rozumiałemfabułętejopowieściipoświęceniebohatera
granegoprzezRobertadeNiro:osiemnastowieczne
wcielenieświętegoPawładosięgająkulewystrzelone
zmuszkietównasłanejnaniegoregularnejarmii.Takczy
owakzwarszawskiegokinaFeminawyszedłem
wstrząśnięty,zapewnerównieżzasprawąświetnej
muzykiEnniaMorricone.
DopierodziełoFreyre’auświadomiłomi,
żeprzedstawionawfilmiemisjabyłaodniesieniemdotak
zwanychredukcjijezuickich,bezprecedensowegoprojektu
„cywilizowania”rdzennychmieszkańcówkrainprzejętych
przezbiałych.Zakonnicyjakojednizniewieluchcieli
uchronićlokalneplemiona,zwłaszczaGuarani,przed
encomiendą2–niewolnictwem–aleiodwieśćludzi
odtradycyjnego,zazwyczajkoczowniczegostylużycia.
Redukcjezawdzięczałynazwęówczesnemurozumieniu
pojęcia„redukowanie”.Oznaczałołączenieludzi
wewspólnotyfunkcjonującewramachograniczonego,
awięcłatwegodonadzorowaniaterenu.Jezuicizałożyli
trzydzieściredukcji–samowystarczalnychgospodarstw
