Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
letniprezydentBarçy.W1936rokuzmierzałnawizytacjęwojsk
republikańskichpodMadrytem,alejegokierowcanieświadomie
przekroczyłlinięfrontuiwjechałnaterytoriumopanowaneprzez
nacjonalistów.Napunkciekontrolnymzatrzymaliichżołnierze,
awtedySunyolijegodwajtowarzysze,nieświadomi,żezatrzymaliich
faszystowscymundurowi,użylistandardowegopowitania:¡Viva
larepública!Sunyoldostałstrzałwtyłgłowy,zanimktokolwiek
gowylegitymował4.Przezdziesięciolecianiemalniktonimnie
pamiętał.DomitologiiBarçywszedłdopierowlatach90.–jako
„prezydentmęczennik”.
Prestonrelacjonuje,żegdywstyczniu1939rokuoddziałyFranco
podeszłypodBarcelonę,setkitysięcyKatalończykówzbiegły
doFrancji,nierzadkonapiechotę.„Kobietyrodziłyprzydrodze,
niemowlętaumierałyzgłodu,dziecibyłytratowane
naśmierć”5.Rodzinyzostałyrozdzielone,częstonazawsze.Wielu
uciekinierówmiałojużnigdyniewrócićdodomu.
PotymjakfaszyścizajęlijużBarcelonę,prowadzilipubliczne
egzekucjenaCampdelaBotawdzielnicyPoblenou6.Wkolejnych
dekadachwmieścieznaleziono54masowegroby,awnichzwłoki
czterechtysięcyosób7.Francozakazałposługiwaniasięjęzykiem
katalońskim.Porozstawianotablicenawołującemiejscowąludność
domówienia„pochrześcijańsku”,czylipohiszpańsku8.Napoczątku
faszyścirządziliwKataloniitak,jakgdybybyłotookupowane
terytoriumwroga.
Częśćkatalońskichkupców,jakchoćbyNicolauCasaus,miałopod
rządamiFrancobardzociężko,alewiększośćułożyłasięzElCaudillo.
Taknaprawdęwieluznichwitałogozotwartymiramionami,widząc
wnimlekarstwonaaktywnośćbarcelońskichanarchistów
ikomunistów,którzyplądrowalirezydencjekupców,zajmowali
fabryki,anawetwykonywaliegzekucje.Taknaprawdęlewastrona
sporuprzedwojnąiwjejtrakciezamordowałaprawdopodobniewięcej
ludziniżFrancopowojnie9.
Latem1945rokuFrancopozostawałnajbardziejmorderczym
dyktatoremuwładzynazachódodZwiązkuRadzieckiego.Wtym
okresieterrorniebyłjużtaksilnyjakwcześniej,alepamięć
ozabójstwachdokonywanychprzezjegoreżim–októrychzażycia
FrancowHiszpaniipraktyczniesięniewspominało–skutecznie
uciszyłaKatalończykównadługiedziesięciolecia.
MiejscowypisarzManuelVázquezMontalbán(zarządówFranco
