Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Barokizacjaczymodernizacja?Przemiany...
63
FrancjiiBelgiirównieżczęśćtegorodzajuzabytkówdotrwaładodziś
(np.St.Etienne-du-MontwParyżu,1530–1535;St.FiacrewLeFaouët,
1480;kościółśw.PiotrawLowanium,1488).Cociekawe,gdzieniegdzie
nietylkolektoriapozostawiano,alebudowanonoweoformachmanie-
rystycznychibarokowych(np.Brugia,kościółPottrie,wiekXVII).
Niewiemyrównież,kiedyzkatedryusuniętozwiązanyzlektorium
krzyżtriumfalny141.Przetrwałonzburzenieprzegrody,skorowzapisie
z13VI1631czytamy:flCrucifixuminmedioEcclesiaeCathedralis
CracouiensissubleuandumesseproptercertascausasacEpitaphium
IllustrissimiacRndissimiolimDominiDominiMartiniSzyskowski
EpiscopiCracouiensierigendumdecreuerunt”142.
ŚwiętyKarolBoromeuszpotwierdziłśredniowiecznyzwyczajza-
wieszaniakrucyfiksuinmedioecclesiae143,wwielukościołachzacho-
wanodotychczasowerzeźbylubwymienionojenanowe.Bywałoteż,
żetworzono(np.wMałopolsce)rozbudowanekonstrukcje,ujmujące
arkadytęczowenapodobieństwołukówtriumfalnych(np.Piotrkowice,
Bodzentyn,Skalbmierz).
Dotądniewiązanozreformamipotrydenckimizjawiskabudowywchó-
rzegankówdlamuzyki,którezwłoskamożnanazywaćkantoriami.Aprze-
cieżbyłyonekoniecznezewzględunawprowadzeniedoświątyńkapel
złożonychzwokalistóworazinstrumentalistów.Założenietakiegozespołu
wkatedrzekrakowskiejprzezMarcinaSzyszkowskiegowroku1619jest
równieżprzykłademnaśladowaniaprzeztegobiskupawzorówrzymskich,
aszerzej–włoskich(szczególnieweneckich)144.Wyglądwawelskichkan-
toriipowstałych(lubprzekształconych)zapewnewroku1634145ukazuje
rysunekGiovanniegoBattistyGisleniegozroku1648146.
AndrzejLipski,któryobjąłstolicęśw.StanisławapoMarcinieSzysz-
kowskim,niezdołałpodjąćżadnychdziałańwswoimkościele,ponie-
ważwkrótcepoingresiezmarł(1631).Dziękijegohojnymzapisom
141OstatniozagadnienieopracowanedlaSaksoniiiWestfalii:G.Lutz,Das
BilddesGekreuzigtenimWandel.DiesächsischenundwestfälischenKruzifixe
dererstenHälftedes13.Jahrhunderts,Petersberg2004,s.23–28;otriumfalnym
krzyżuwkatedrzezob.Czyżewski,Walczak(przyp.134),s.28.
142AKK,AAXIII,k.9v–10r.
143Instructionum...(przyp.3),s.34–35.
144Okatedralnejkapeliostatnio:A.Szweykowska,Kapelakatedrykrakowskiej
wostatnichlatachdziałalnościGorczyckiego,w:GrzegorzGerwazyGorczycki.
StudiaII,red.Z.M.Szweykowski,Kraków1990,s.27–42(zawieraakterekcyjny
kapelizprzekładempolskim).
145AKK,Lib.fabr.2,k.118r–119r,120r.
146N.Miks,KapelakrólewskaWazówwrysunkuG.B.Gisleniego,architekta
imuzykakrólewskiego,w:Sarmatiaartistica.Księgapamiątkowakuczciprofesora
WładysławaTomkiewicza,Warszawa1968,s.101–105,il.2.
