Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
żydowskiegofilantropaHipolitaWawelberga,którychciał
umożliwićŻydomstudia.Szkoławymagałajednak
znajomościjęzykarosyjskiegoimatematyki,anauczanie
tychprzedmiotówwPłońskuniestałonaodpowiednim
poziomie.Możliwerównież,żeojciecDawidaniemógł
gojużwspomagaćfinansowo.Takwięcwwieku
osiemnastulatDawidGrünporazpierwszyopuścił
rodzinnydomiwyjechałdowielkiegomiasta,Warszawy.
DlamłodychŻydówtakierozstaniezdomembyło
traumatycznymdoświadczeniem,zostawialibowiem
zasobąwszystko,zczym„dom”siękojarzył–wiarę,
tradycję,autorytetrodzicielski–imusielistanąć
nawłasnychnogach,zdanisaminasiebie.Przeważnie
zdarzałosięto,kiedybyliwmłodszymwieku,aleDawid
mieszkałzrodzicamidoosiemnastegorokużycia,choć
niebyłowłaściwiepowodu,żebyniemógłwyjechać
wcześniej(jeśliewentualniepominąćjegouczucie
doRachelNelkin).
PrzeprowadzkadoWarszawynieoznaczaładlańwyjścia
pozazamknięteżydowskieśrodowisko,dojakiego
przywykł.WżydowskiejWarszawieznalazłsięwznanej
sobiescenerii,miastoniewywarłowięcnanimwiększego
wrażenia.Zamiastchałataprzywdziałstudenckimundur
iczapkę,alekiedyprzyjeżdżałdodomu,ubierałsię
wtradycyjnystrój,dającdozrozumienia,żerozstanie
ztradycyjnąspołecznościąniebyłodlańtraumatyczne,
aleteżniecałkowite.WWarszawieznalazłposadę
nauczycielaipotrafiłsięsamutrzymać.Pilniesięuczył,
kilkarazypróbowałzdaćegzaminydoszkołyWawelberga,
alebezpowodzenia.Tymczasemwszkole,któramiała
byćpierwotnieprzeznaczonadlaŻydów,zaostrzono
systemnumerusclausus,takżeszansępodjęcianauki
mieliwyłącznieabsolwencigimnazjów.Przykażdym
nieudanympodejściudoegzaminówwracałaidea
emigracjidoPalestyny,aleDawidwciążżywiłnadzieję,
żenajpierwzdobędziewykształcenie.Swójupórwyjaśniał
tym,żechciał„pracowaćwnaszymkrajuwróżnych
dziedzinach”,aleniesprecyzował,codokładniemiał
namyśli8.
