Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
ROZDZIAŁI
(branżowych)politykmiejskichorazpraktycznąrealizacjękoncepcjimiasta
mobilnego,inteligentnego,opiekuńczegoiobywatelskiego.
3.1.Miastomobilne
Nowawizjapolitykitransportowejwyrastazkrytycznegoprzewartościowania
jednegoznajważniejszychzałożeńmodernistycznejurbanistyki,jakimbyłoodej-
ścieodwielofunkcyjnościdzielnic.Niezależnieodtego,żerozproszeniefunkcji
generalnietworzymniejpraktycznąiprzyjemnąprzestrzeńdożycia,realizacja
tegozałożeniamusiałasamawsobiewpłynąćnawiększąmobilnośćmieszkań-
ców,częstszeprzemieszczaniesięizintensyfikowanieruchukomunikacyjnego
wmiastach.Segregacjafunkcjimiastaoznaczałapropagowanieczęstosztucznego
podziału:człowiekmiałmieszkaćnaprzedmieściach(wdzielnicachsypialniach),
gdzieindziejpracować,awjeszczeinnychmiejscachuczyćsięibawić12.Wymy-
ślono,żeludziebędąrobićzakupywdużychpawilonachsklepowychicentrach
handlowych,conotabenewydajesiędogodneidużobardziejpraktyczneprzede
wszystkimdlahurtowników,gdyżdużołatwiejjestrozwieźćimtowarwłaśnie
tam,aniedolicznychmałychsklepikówosiedlowychwkamienicach.Tosamo
dotyczyłolokalizacjiikorzystaniazróżnychinnychusług.
Znamiennącechąmodernizmubyłorównieżrozdzielanieruchupieszego
odsamochodowego.Stądprzejściapodziemneikładkinadulicami,estakady,
obwodnice.Wpraktyceskazywałotopieszychnapodrzędnąrolę,gdyżmusieli
schodzićwdół,doprzejśćpodziemnych,spychanijakkretypodziemię,lubna
odwrót:mieliwspinaćsięposchodachwgóręnakładki,bywtensposóbjakoś
pokonaćrzekiautimorzeasfaltuszerokicharteriiprzecinającychczęstosam
środekdużychmiast.Adotakichzabiegówbylioniisąwciążnierzadkozmu-
szaninawetwceluzrobieniacodziennychzakupówwpobliskimsklepie,tyleże
podrugiejstronieulicy.Podobniejakpieszych,nowerozwiązaniaignorowałyteż
rowerzystów.Wpuszczeniewielopasmowycharteriidośródmieściazaowocowało
wzmożonymruchemautiprzeciążeniemszlakówkomunikacyjnych(zjawisko
określaneironicznieHsamochodozą”).Place,uliceichodnikistawałysięmiej-
scemprzeznaczonymgłówniedoparkowaniapojazdów,akomfortżyciaobniżały
dodatkowyhałasorazzanieczyszczeniepowietrzazpowodudużejemisjitoksycz-
nychspalin.
Znanympromotoremprzełamywaniatychnegatywnychzjawiskidysfunk-
cjikomunikacyjnychwmiastachstałsięduńskiurbanistaJanGehl,dziśpatron
miejskichcyklistównacałymświecie.Rozpocząłonswojejkarieręodskądinąd
obecniebanalniebrzmiącejkonstatacji,żeimwięcejdrógiulic,tymwięcej
samochodów,azdrugiejstrony–imwięcejdeptakówiplacówbezaut,tymwię-
cejludziwprzestrzeniachpublicznychiatrakcyjnegożyciamiejskiego13.Doszedł
dotegoprzekonaniaw1962roku,gdyjakomłodyabsolwentarchitekturyprze-
siadywałnatrzykilometrowejgłównejarteriiśródmiejskiejKopenhagiStrøget,
