Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.Szanse,wyzwaniaizagrożeniabezpieczeństwa–konceptualizacjapojęć
Najogólniejryzykoodnosisiędoniepożądanych,negatywnychnastępstw
działania,czylistrat.Ryzykomożeodnosićsiędodecyzji,celu,zachowania
orazsytuacji.Ryzykownadecyzjaodnosisięwyboruokreślonegodziałania,
któreniesiezesobąmożliwośćstrat.Ryzykownyceltoplanowanystanrze-
czy,jakizamierzamyosiągnąć,mającświadomośćuzyskanianegatywnego
wyniku.Ryzykownezachowaniemożeskończyćsięporażką(lecztakżesuk-
cesem),awsytuacjiryzykownejniemamypewności,czyosiągniemywynik
pozytywnyczynegatywny35.
Ryzykowiążesięzniepewnością,którąmożnawyrazićmatematycznie
poprzezokreśleniewynikuprawdopodobieństwa–jestiloczynemprawdo-
podobieństwawystąpieniazdarzenianiekorzystnegoijegonegatywnych
skutków36.
Ryzykojestzwiązanezwyboremprzezczłowiekaokreślonejaktywno-
ściwiążącejsięzniepewnymirezultatami.Jednaknienależymylićryzyka
zzagrożeniami,któreodzwierciedlająantycypowanedestrukcyjneczynniki,
aktórychwystąpieniemożepowodowaćokreśloneszkody.Ryzykowynika
zmożliwościwpływanianaskutkiantycypowanychszkodliwychczynników
(czylistraty)poprzezpodejmowanielubzaniechanieokreślonejdziałalno-
ści.Przykładowo,podjęciedecyzjiobudowieinfrastrukturymieszkaniowej
naterenachzalewowychwiążesięzokreślonymryzykiemponiesieniastrat
wprzypadkupowodzi.
Podejmowaniedecyzjipoleganawyborzeokreślonegodziałaniazezbio-
rudziałańmożliwych.Zewzględunazakreswiedzyoprzyszłychwyni-
kachwybranegodziałania,wyodrębniasiępodejmowaniedecyzjiwsytuacji
pewnejiwsytuacjiryzykownej37.
Sytuacjapewna(nieryzykowna?)charakteryzujesiępewnościącodo
wynikuwybranegodziałania.Decydującsięnaokreślonedziałaniewtakiej
sytuacji,człowiekjestpewnyjejwyniku.Wsytuacjiryzykownejniemapew-
nościcodowynikówwybranegodziałania.Podejmowaniedecyzjiwtakich
warunkachwiążesięzmożliwościąuzyskaniawynikupożądanegobądź
niepożądanego.Takwięcwchwilipodejmowaniadecyzjiczłowiekniejest
pewny,któryznichotrzyma–korzystnylubniekorzystny.Wrzeczywistości
większośćsytuacjidecyzyjnychmacharakterryzykowny,askalaprzewidy-
wanychstratokreślanajestryzykiem.
Złożonośćterminuzagrożeniabezpieczeństwasprawia,żewliteraturze
zzakresubezpieczeństwafunkcjonująliczne,bardziejlubmniejprzydatne
wanaliziebezpieczeństwa,kategorie.Jakkolwiekcałauwagawtejmaterii
35
J.Borkowski,Ryzykowdziałaniuwojskowym,[w:]Psychologiawwojsku,M.Dyrda(red.),
Warszawa1997,s.74.
36
J.Wolanin,Zarysteoriibezpieczeństwaobywateli.Ochronaludnościnaczaspokoju,Warsza-
wa2005,s.26.
37
Zob.J.Kozielecki,Czynnośćpodejmowaniadecyzji,[w:]Psychologia,T.Tomaszewski
(red.),Warszawa1978,s.535.
27
