Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Pojęcie,istotaitypologiazagrożeńbezpieczeństwa
Jakwidaćzpodanychpowyżejprzykładów(ryc.2.1),pojęciezagrożenia,
zuwaginajegopowszechnośćiinterdyscyplinarnycharakter,jestużywane
wróżnychkontekstachrozważańobezpieczeństwie.Gdynaprzykładmówi
sięozagrożeniachwkontekściesystemuzarządzaniakryzysowego,zwra-
casięuwagęnazagrożeniejakoczynnikpowodującywystąpieniesytuacji
kryzysowej.Egzemplifikacjątakiegopodejściadozagrożeńjestdefinicjaza-
proponowanaprzezE.NowakaiM.Nowaka,zgodniezktórąfl(…)zagro-
żeniasąnajogólniejrozumianeprzedewszystkimjakobrakbezpieczeństwa
ipostrzeganejakonegatywnezjawiskapowodująceprawdopodobieństwo
powstaniasytuacjikryzysowejiniebezpieczeństwadlaotoczenia,prowa-
dzącewkonsekwencjidokryzysu(rozumianegojakokulminacyjnymoment
sytuacjikryzysowej)”8.Dlapotrzebsystemuratowniczegoprzyjętozkolei,
żezagrożenietomożliwośćfl(…)powstaniaokreślonychstrat,ustalanadla
sytuacjipozajściuzdarzenianiepożądanegowsystemieczłowiek–technika
-środowisko”9.Zagrożeniabezpieczeństwamogąbyćdefiniowanewróżny
sposóbwzależnościm.in.oddziedziny,wktórejmogąonewystąpić.
Różnorodnośćprocesówizjawiskdecydującychoobliczuwspółczesności
powoduje,żeprzenikająsięonenawzajem,tworzącnowejakościowozagrożenia
bezpieczeństwa10.Dlategoteżwspółczesnymzagrożeniommożnaprzypi-
saćczterycechy:złożoność,wszechobecność,powszechnośćiwzględność.
Złożonośćzagrożeńwynikazprocesuichmiksowaniaoraznadawania
imnowegowymiaruijakości,cojestpochodnąskutkówglobalizacji.Kolej-
nącechązagrożeńjestichwszechobecność:masowowystępująwokółnas,
przybierającniejednokrotniepostaćniepodlegającązmysłowemupoznaniu.
Mogąpojawiaćsięwpowietrzu,wodzieiżywnościjakoszkodliwe,aniejed-
nokrotnietrującezwiązkichemiczne(np.zanieczyszczenia)lubmikroorga-
nizmyitoksyny(bakterie,wirusy,riketsjeiwytwarzaneprzeznietoksyny,
np.toksynabotulinowa),powodującezatruciaczychorobymasowe,naktóre
nieposiadamyżadnegoantidotum.Zagrożeniasąteżpowszechne,dotyczą
każdegopodmiotu,apoczuciezagrożeniaczyświadomośćniebezpieczeństw
towarzyszykażdemuczłowiekowi.Dajetonowąperspektywępostrzegania
bezpieczeństwatraktowanegoniejakotradycyjnybrakzagrożeń,aleniski,
akceptowalnypoziomryzykaichwystąpienia11.
8
9
10
11
E.Nowak,M.Nowak,Zarysteoriibezpieczeństwanarodowego,Warszawa2011,s.39.
Psychologiabezpieczeństwa.Kompendium,J.Konieczny,H.Wawrzynowicz,J.Mydlarska
(red.),Poznań2011,s.127.
M.Cieślarczyk,Modeleiwymiarybezpieczeństwa,flZeszytyNaukoweAON”1999,nr3,
s.43;J.Kaczmarek,BezpieczeństwowświetlepraskiejkonferencjiNATO,flZeszytyNauko-
weAON”2003,nr1,s.112‒113.
M.Brzeziński,Kategoriabezpieczeństwa,[w:]Bezpieczeństwowewnętrznepaństwa.Wybra-
nezagadnienia,S.Sulowski,M.Brzeziński(red.),Warszawa2009,s.25;U.Beck,Społe-
czeństworyzyka.Wdrodzedoinnejnowoczesności,Warszawa2002,s.12,31,36,37;J.Wo-
lanin,Zarysteoriibezpieczeństwaobywateli.Ochronaobywatelinaczaspokoju,Warszawa
2005,s.13‒16.
47
