Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
1.Strukturakowalencyjnapeptydówibiałek
MimoupowszechnieniasiękonwencjiR/Sniemalwewszystkichgałęziach
chemii,aminokwasyiwęglowodanynadalopisujesięnajczęściejzapomocą
symbolid/l.Jesttodośćniefortunne,ponieważprowadzidodwuznaczności.
Naprzykładzgodniezkonwencjąprzyjętądoopisuwęglowodanówl-treonina
(7)jestzwiązkiemd.
Przykład1.1
P.Struktura10towzórFischerajednegozenancjomerówcysteiny.Jakajest
jegokonfiguracjaabsolutnawedługnazewnictwad/lorazR/S?
O.Jednymzesposobówrozwiązaniategoproblemujeststworzeniemodeluczą-
steczki10iporównaniegozwzorami5i6.Odrazustajesięjasne,żechodzi
tuozwiązekokonfiguracjil.Innametodapoleganasprawdzeniu,ileparpod-
stawnikówtrzebazamienićmiejscami,abyprzekształcićwzór3wewzór10.
PoczątkowazamianaNH2zH,apóźniejNH2zCH2SHdaje10.Parzystalicz-
bazamianoznaczazachowaniekonfiguracji.Abyzkoleiprzypisaćkonfigurację
wsystemieR/S,ustalmypierwszeństwogrup:NH2CH2SHCO2HH
(zwyklegrupakarboksylowamapierwszeństwoprzedbocznymłańcuchem,ale
tymrazemzasprawąatomusiarkiporządekjestodwrotny).Narysujmy
schematprzestrzennycząsteczki,wktórymatomwodoruznajdujesięztyłu,
jakwewzorze11.Pierwszeństwopozostałychgrupmalejewkierunkuzgodnym
zruchemwskazówekzegara,azatemjesttocząsteczkaR.
Jednymzfascynującychaspektówchemiiżywychorganizmówjestjejnieod-
łącznaasymetria.Aminokwasyspotykanewbiałkachzawszemająkonfiguracjęl.
Powodytegostanurzeczypozostajątajemnicą.Większośćbadaczyuważa,żeor-
ganizmypowstaływwynikulosowegołączeniasięprostychcząsteczekobecnych
wziemskichoceanachwokresieprebiotycznym.Poglądtennieprzynosijednakła-
twegowyjaśnienia,dlaczegowprocesietymwyselekcjonowanezostałyaminokwasy
jednejtylkokonfiguracji.Tosamodotyczywłaściwiewszystkichchiralnychbiocząs-
teczek:jedenzparyenancjomerówjestbiologicznieaktywny,druginie.Wprzy-
padkuaminokwasówmożnawprzyrodzieznaleźćniewielkieilościenancjomerów
d,np.wścianiekomórkowejniektórychmikroorganizmów.Podczastrawieniatych
mikroorganizmówprzezzwierzętaenzymyzwaneoksydazamid-aminokwasowymi