Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Religiaaprocesydemokratyzacyjne.Casusbiałoruski
11
odpaństwa,apaństwoodKościoła.OgraniczeniewpływówKościołanapoli-
tykęwistocieprzyczyniłosiędoumocnieniasięjegotożsamości:byciazaczy-
nemKrólestwaBożego,rzeczywistości,którawykraczapozato,coziemskie.
NiemniejjednakzasadarozdziałupaństwaiKościołanadalpozostajenie-
dookreślonaiotwieramożliwośćnajrozmaitszychinterpretacji.Wystarczy
tuwspomniećburzliwedyskusjewPolscewlatach90.(którejeszczeidziś
lokalniewybuchają)codomiejscaKościoławświeckimpaństwiedemokra-
tycznym.Chciałbymwzwiązkuztymzaprezentowaćkoncepcjęwspółist-
nieniaKościołaipaństwawwarunkach„rozdziału”,zaproponowanąprzez
znanegoteologaspołecznegoMaciejaZiębęOP2.
MaciejZiębawychodziodtego,iżstrukturażyciaspołecznegoprezentuje
sięwsposóbnastępujący:
polityka
metapolityka
decyzjepolityczne
konstytucja,systemprawny
konsensusspoleczny
przekonaniamoralne
prefilozofia
Widzimywięc,iżżyciespołecznejestskomplikowanąstrukturąwzajem-
negooddziaływaniaczynnikównaróżnychpoziomach.Można–zdaniem
Zięby–wyróżnićdwienajbardziejogólnesferyinterakcji–politycznąimeta-
polityczną.Życiepolitycznetoczysięnadwupoziomach–napoziomiele-
gislacyjnym,gdziekształtujesięnormatywnepoleżyciaspołecznego,orazna
poziomieprzyjęciakonkretnychdecyzjipolitycznych.
Sferametapolitycznajestrównieżdwupoziomowa.Jednymzmetapoli-
tycznychpoziomówsąprzekonaniamoralne,którewarunkująstosunkispo-
łeczne.Sameprzekonaniamoralnetakżesąuwarunkowaneprzezcośbar-
dziejpodstawowego,coZiębanazywaprefilozofią,rozumiejącprzeztozespół
trwałychwyobrażeńnatematświata,społeczeństwaimiejscaczłowieka
wtymświecie.
2
M.ZiębaOP,Kościółwobecliberalnejdemokracji,[w:]M.Novak,A.RauscherSJ,
M.ZiębaOP,Chrześcijaństwo,demokracja,kapitalizm,Poznań1993,s.115–116.