Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
Możnaśmiałostwierdzić,żeautorpiszącytędefinicjębyłobciążonypamię-
ciączasówPolskiLudowej.Wszakreglamentacjawgospodarcerynkowej
miałaznacznieszerszyaspektniżtylkozapobieżeniebrakomrynkowym.
Wartowspomniećreglamentowanieobrotówzzagranicą(np.wokresie
merkantylizmu)czyteżwykorzystywaniejejjakoelementupolitykigospo-
darczejmającejnacelurozwójrodzimejprodukcji.Wreszciereglamentacja
niemusidotyczyćtylkostosunkówtowarowo-pieniężnych.Zewzględów
społecznychreglamentujesiędostępdoużywekczysprzętuwojskowego.
Formąreglamentacjiwolnościsłowabyłacenzura.Takichprzykładówmożna
podaćwięcej.
Reglamentacjasprzedażyjestcodziennościąwewspółczesnymświecie.
Wszakreglamentowanyjestnp.zakupbroni,aleteżtowarówużywanych
przezwiększączęśćspołeczeństwa.Dotyczytonp.częścilekówczyalkoholu
ipapierosów.Abykupićlekarstwa,częstopotrzebujemyprzecieżrecepty.
Reglamentowanieichsprzedażymacharakternietylkospołeczny,lecztakże
ekonomiczny.Wielespecyfikówsprzedawanychjestwcenachwyznaczonych
przezpaństwo,aróżnicamiędzycenąsprzedażyacenąproducentadopła-
canajestzbudżetupaństwa.Sprzedawcawsklepiemonopolowymmoże
poprosićodokumenttożsamości,wktórymsprawdzidatęurodzeniapoten-
cjalnegoklienta.Ograniczasięwtensposóbdostępdoużywekosobom
niepełnoletnim.
Legalnemurynkowiartykułówpodlegającychsprzedażyreglamentowa-
nejzawszeteżtowarzyszy(mniejszybądźwiększy)marginesrynkunielegal-
nego.Paradoksalniemożnazauważać,żejestonwpewnymsensieostoją
wolnegorynku,gdziecenyustalająsięnazasadzierównowagipopytuipo-
daży.Tooczywiściejestzłudne,gdyżopróczwspominanejzasadyważnąrolę
odgrywajądwaczynniki.Pierwszyznichtowydajnośćsystemukontroli
wprowadzającegoreglamentację(poczęściteżaparatuwymiarusprawiedli-
wości).Drugiczynniktohierarchiapriorytetówwzwalczaniutakichprze-
stępstwiwykroczeń.Dużoczęściejścigasięisurowiejkarzehandlarzy
broniączynieuczciwychaptekarzyniżsprzedawcówalkoholuwosiedlowych
sklepikach,którzysprzedalisiedemnastolatkowipiwo.Dlategoproporcjo-
nalniewięcejzapłacimynanieoficjalnymrynkuzarewolwer,niżwyłożylice-
alistanapilznera.
Opisanyschematznanyjest(przynajmniejczęściowo)zdoświadczenia
niemalkażdemudorosłemumieszkańcowiglobu.Generalnietakisystem
bardzoprzypominateżzasadysprzedażyreglamentowanej,którabyłaudzia-
łemPolakówprzeztrzeciączęśćXXw.Tematsprzedażyreglamentowanej
jestjednakbardzoszerokiiskładasięzwieluwątków.Wtymopracowaniu
postanowiłemskupićsięnatychsferachreglamentacjikartkowej,które
wsposóbnajszerszydotykałyobywateli-nareglamentacjipowszechnej
icyklicznej.Czytelniknieznajdziewtejpracyopisusystemówreglamento-
waniawPRLsprzedażysamochodów,materiałówbudowlanych,drewna,
