Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozwójbadańbiofizycznych
Przykolejnychpróbachzdefiniowaniabiofizykiproponowanomiędzyinnymi,by
odrzucićposzukiwaniastosownejformułki,natomiastzastanowićsięnadrelacjąpo-
międzyfizykąibiologią.Możnategodokonaćnapodstawieanalizymomentówprze-
łomowychzarównowjednej,jakiwdrugiejdziedzinienauki,posługującsięsposo-
bempatrzenianahistorięnaukprzyrodniczychzaproponowanymprzezThomasaS.
Kuhna2wjednejznajważniejszychjegoksiążekzatytułowanejStrukturarewolucji
naukowych.Kuhnprzedstawiłprocesrozwojunaukprzyrodniczychjakoprocesprze-
chodzeniaodjednegoparadygmatudodrugiego.Przyczymprzezparadygmatrozu-
miałcałośćwzorcówobejmującychprawa,teorieiwarsztateksperymentalny,zktó-
rychwyłaniasięokreślonatradycjabadań.
Przejścieodjednegoparadygmatudodrugiegomożnachybazilustrowaćjako
przejścieskokowezpoziomuniższegodowyższego,boprzecieżwhistoriinaukinaj-
ważniejszesązmiany,któreprowadządopostępu.Pracebadawczewramachobo-
wiązującegoparadygmatunazwałKuhnnaukąinstytucjonalną,czylidziałalnością
naukową,którazmierzadopogłębieniateorii,poszerzeniapraw,czyudoskonalenia
warsztatueksperymentalnegowramachobowiązującegooglądurzeczywistości.
Wfizyceodejściemodparadygmatuobowiązującegowstarożytnościbyłmo-
mentpowstaniamechanikiklasycznejnaprzełomieXVIiXVIIwieku.Ważnym
elementemprzełomowymbyłozastosowanieeksperymentuwpełnejskaliiprzejście
donowejmetodyformułowaniateoriifizycznych.Pojawiłsięnowyoglądfizycznych
zjawiskzachodzącychwprzyrodzie.Nazywamygodzisiajmechanicyzmem.Opierał
sięonnazałożeniu,iżwszystkiezjawiskafizycznemożnaopisaćnapodstawiepraw
mechanikiklasycznej.Przykłademtakiegopodejściawodniesieniudoorganizmu
żywegobyłodziełoWilliamaHarveya3ExercitatioAnatomicadeMotuCordiset
SanguinisinAnimalibus(1628)(Ćwiczeniaanatomiczneoruchusercaikrwiuzwie-
rząt)poświęconebudowieifunkcjonowaniuukładukrwionośnego.Jegoautorspro-
wadziłtenukładdopompy(serce)tłoczącejciecz(krew)wukładzierur–przewo-
dów(naczyniakrwionośne).Podobnepodejściemożnaznaleźćrównieżwopisie
ruchuzwierzątzaprezentowanymprzezGiovanniegoBorellego4wdzieleDeMotu
Animalium(1680)(Oruchuzwierząt),wktórymwspółdziałającezesobąmięśnie
ikościsązastąpioneukłademmechanicznychdźwigni.
2ThomasSamuelKuhn(1922–1996)–intelektualistaamerykański,jedenznajbardziejwpływowych
filozofównaukiXXwieku.Przyczyniłsiędorozwojuhistoriinaukiipowiązałjązfilozofiąnauki.Wjednym
znajważniejszychdziełTheStructureofScientificRevolutions(1962)przedstawiłmodelrozwojunauki.
3WilliamHarvey(1578–1657)–lekarzangielski.StudiowałmiędzyinnymiwPadwiepodkierunkiem
HieronimaFabriciusa.Przezwielelatpracowałwszpitaluśw.BartłomiejaorazwykładałwRoyalCollegeof
PhysicianswLondynie.ByłrównieżlekarzemnadwornymJakubaIiKarolaI.Najważniejszejegopracedo-
tyczyłyfizjologiiukładukrążenia.
4GiovanniAlfonsoBorelli(1608–1679)–włoskiprzyrodnik,matematyk.Profesormatematykina
uniwersyteciewMessynie.RazemzMarcelloMalpighimzałożył(1657)włoskąakademięnauk–Accade-
miadelCimento.Uważanyniekiedyzaojcabiomechaniki.
XI