Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pochodzenieiwzrosttkanekpierwotnychłodygi
Międzywęźle
Pąkboczny
Młodyliść
Węzeł
Węzeł
Węzeł
Wierzcho-
łekpędu
Międzywęźle
601
Ryc.25.2.Wierzchołekpędukoleusa
Zawiązek
podstawowy
Zawiązekliścia
Prokambium
pąka
Merystem
Węzeł
Protoderma
Merystem
wierzchołkowy
Śladliściowy
Lukaliściowa
500μm
Liściepospolitejroślinydoniczkowej,koleusaBlumego(Coleus
blumei),którynależydodwuliściennychwłaściwych,ułożone
wwęzłachnaprzeciwsiebie.Każdakolejnaparajestustawiona
podkątemprostymwstosunkudopoprzedniej(ulistnienie
nakrzyżległe),azatemliściewoznaczonymnazdjęciuwęźle
układająsięprostopadledopłaszczyznyprzekroju.(Rodzaje
ulistnienia,śladyliścioweilukiliścioweomówiononas.609i611.)
Ryc.25.1.Fragmentpędukrotona
Liściekrotona,którynależydoroślindwuliściennychwłaściwych,
cętkowanezpowoduróżnicwzdolnościkomórekdoprodukcji
chlorofilu.Liścieułożonenałodydzespiralnie,abliskojejwierz-
chołkaznajdująsięwtakniedalekiejodległościodsiebie,żeod-
różnieniewęzłówimiędzywęźlijestniemożliwe.Wrazzewzrostem
łodyginadługość,węzłyzwyrastającymiznichliśćmioddalająsię
odsiebie,apomiędzynimipowstająmiędzywęźla
Pochodzenieiwzrosttkanek
pierwotnychłodygi
Merystemwierzchołkowypędujestdynamicznąstrukturą,
któradostarczakomórekdobudowypierwotnegociała
roślinyorazwytwarzafitomery-powtarzalnemoduły
strukturalnepęduzawierającezawiązki(primordia)liści
ipąkówbocznych(ryc.25.3).Zzawiązkówliściowych
powstająpóźniejliście,azzawiązkówpąkówbocznych
-pędyboczne.Wodróżnieniuodmerystemuwierzchoł-
kowegokorzenia,merystemwierzchołkowypęduwe-
getatywnegoniemaokrywyporównywalnejzczapeczką
korzeniową.Podobnąfunkcjęmogąpełnićuniektórych
roślinmłodeliście,którewyrastająupodstawymerystemu
izaginająsięnadnimtworzącmniejlubbardziejzwarty
ochronnykołpak.Chociażterminnmerystemwierzchoł-
kowy”używanyjestczęstowznaczeniuwierzchołkapędu,
bardziejpoprawnewydajesięzdefiniowaniegojakoczęść
pędu,którapołożonajestdystalnie,czyliponadnajmłod-
szymzawiązkiemliściowym.Wierzchołekpędunatomiast,
należyrozumiećjakoczęśćpęduobejmującąmerystem
orazstrefępodwierzchołkową,wktórejznajdująsięmłode
zawiązkiliściowe.
Uwiększościroślinokrytonasiennych,merystem
wierzchołkowypęduwegetatywnegomawyraźniewy-
odrębnionedwiestrefy-tunikęikorpus(ryc.25.4).
Kryteriumwyróżnieniatunikiikorpusujestkierunekpo-
działówbudującychjekomórek.Tunikaskładasięznaj-
bardziejzewnętrznejwarstwy(lubwarstw)komórek,które
dzieląsięantyklinalnie,czyliprostopadledopowierzchni
merystemu(ryc.25.4c).Podziałyteprzyczyniająsiędo
wzrostupowierzchni,niezwiększającliczbywarstwko-
mórekwmerystemie.Korpuszbudowanyjestzkomórek