Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Metodyocenyrozwojufzycznego
•
Masyciała–noworodkiiniemowlętasąważo-
nenawadzeniemowlęcej,zdokładnościądo
10g;dziecistarszesąważonenawadzelekar-
skiej,zdokładnościądo100g;wagapowinna
byćwytarowywanaco10pomiarów.
•
Długościciała–dziecido12.–18.m.ż.sąmie-
rzonewpozycjileżącej,zapomocąprzyrządu,
wktórymjednączęśćruchomądostawiasię
dostópdzieckaustawionychprostopadledo
podłoża.Udzieciwpierwszychmiesiącachży-
cianienależyprostowaćkończyndolnych
(możliwośćurazustawówbiodrowych)iztego
powodupomiarytenależytraktowaćjako
orientacyjne.
•
Wysokościciała–dziecipowyżej12.–18.m.ż.
sąmierzonewpozycjistojącejzapomocąan-
tropometrulubtaśmycentymetrowejnaklejo-
nejnaścianieiekierki(pomiarzapomocą
wzrostomierzanawadzelekarskiejobarczony
jestdużymbłędem).Wczasiepomiarudziec-
kostajewpozycjiswobodniewyprostowanej
przyścianie(bezobuwia),zgłowąustawioną
tak,abykrawędziegórneotworówusznych
idolneoczodołówbyłynajednympoziomie.
Ekierkaustawianajestprzezosobędokonują-
cąpomiaruwtakisposób,abyjednaprzypro-
stokątnadotykałaściany,adrugaczubka
głowydziecka.Wynikpomiaruodczytujesię
nataśmie,zdokładnościądo1mm(fot.2.1).
Fot.2.1.Sposóbpomiaruwysokościciałazapomocą
taśmycentymetrowejiekierki
Źródło:archiwumAutorki.
•
Obwodugłowyiklatkipiersiowej–unowo-
rodkówiniemowlątpomiartenwykonywany
jestzapomocątaśmycentymetrowej.Przypo-
miarzeobwodugłowytaśmęprzeprowadza
sięzprzoduprzezguzyczołowe,ztyłu–przez
najdalejwysuniętypunktnapotylicy;przypo-
miarzeobwoduklatkipiersiowejtaśmęukła-
dasięzprzoduponiżejbrodaweksutkowych
(ustykułukówżeber),ztyłu–nawysokości
dolnychkątówłopatek.Wynikodczytujesię
zdokładnościądo1mm.
Wraziepotrzeby,szczególniewprzypadkach
zaburzeńhormonalnych,atakżewbadaniachpo-
pulacyjnych,dokonujesięwieluinnychpomiarów
długości,szerokościiobwodówróżnychczęści
ciała.
Wynikipomiarówantropometrycznychwy-
magająinterpretacji.Służątemustandardyroz-
wojuzwanetakżenormamilubwskaźnikami
referencyjnymi(ang.referencedata).Sąoneopra-
cowanenapodstawiepomiarówodpowiedniodo-
branychgruposób,wynikitychpomiarówsąpod-
dawaneanaliziestatystycznej.Stosujesiędwa
rodzajebadań:przekrojowe–pomiarywykony-
wanesąjednorazowoiichwynikiwskazują,jaki
jestpoziomrozwojudanejcechy,orazdługofalo-
we(ciągłe)–pomiarysąpowtarzaneutychsa-
mychosóbprzezwielelat,wustalonychodstę-
pachczasuinatejpodstawieokreślasięwskaźni-
kiprzyrostów.
Wpraktycestosujesięstandardyzawierające
dwiegrupywyliczonychstatystyczniewskaź-
nikówdlaposzczególnychcechantropome-
trycznych:
1.Średniearytmetyczne(x
-)iodchyleniestan-
dardowe(ang.StandardDeviation,SD).Przyj-
mujesię,żeprzedziałx
-±1SDstanowiUwąską
normę”(mieścisięwnim68%osóbdanejpłci
iwieku),przedziałx
-±2SD–toUszerokanor-
ma”(obejmujeok.90%osób).Wartościtemogą
byćprzedstawionewtabelachliczbowychlub
wpostacigraficznej,natzw.siatkachstan-
dardowych.
2.Wartościcentylowe(ang.percentiles).Centyl
oznaczapozycję,jakązajmujedanedziecko
podwzględemjakieścechy(np.wysokościcia-
ła)wstosunkudorozkładudanejcechywpo-
pulacji,np.jeżeliwysokośćciaładzieckaznaj-
dujesięna10.centylu,toznaczy,że10%jego
rówieśników(tejsamejpłciiwtymsamym
wieku)matakąsamąlubmniejsząwysokość
ciała.Wartościcentylowemożnaprzedstawić
wtabelachliczbowychlubgraficznienasiat-
37