Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.WjakisposóbGalileuszstworzyłproblemświadomości
naprawdębyłbymnieświadomy.Możliwe,żedoświadczeniewzro-
kowepokojudookołamnienieodpowiadaniczemuwrzeczy-
wistości;wiemmimoto,żeposiadamwrażeniawzrokowe.Moje
własnedoznaniatowszystko,doczegoposiadambezpośredni
dostęp.Wszystkoinneznamwyłączniepośrednio,opierając
swojąwiaręnadoświadczeniu.Całamojawiedzaorzeczywistości
zapośredniczonajestprzezświadomość.
TakiwłaśniepoglądgłosiłKartezjusz(1596-1650),ojciec
nowożytnejfilozofii,wyrażającgowsłynnymstwierdzeniu:ncogito
ergosum”
,czylinmyślę,więcjestem”
.Tenzwrotmożebyćmylą-
cy-Kartezjuszniesądził,żeistnieje,ponieważmyśli(dlategonie
działatenstaryżart:Kartezjuszwchodzidobaru.nNapijeszsię
piwa?”
,pytabarman.nAnimyślę”
,odpowiadaKartezjusziznika),
jegotwierdzeniedotyczybowiemwiedzy.Kartezjuszwie,żemyśli
-mówiącogólniej:wie,żejestistotąświadomą-aprzeztowie
również,żeistnieje.Niepodważalneprzekonanieowłasnymistnie-
niuibyciuświadomymstanowiłojegozdaniempunktwyjściadla
całejdalszejwiedzy.
Choćniemanicbardziejpewnegoniżświadomość,nieistnie-
jezarazemnic,corównietrudnobyłobyuwzględnićwnaukowym
obrazieświata.Dziękipostępom,poczynionymgłówniewciągu
ostatnichosiemdziesięciulat,wiemydziśbardzodużoonaszym
mózgu.Rozumiemy,jakneurony-podstawowekomórki,zktó-
rychskładasięmózg-działająnapoziomiechemicznym,stano-
wiącymichpodłoże.Wiemy,jakróżneobszarymózgufunkcjonują
wzakresieprzetwarzaniainformacjiorazkoordynacjizmysłowych
bodźcówizachowania.Wyjaśnieniatewnajmniejszymstopniunie
pozwalająnamjednakpojąć,jakmózgwytwarzaświadomość2.
2
Wtymzakresieszczególnieinteresującajest,znów,polecanawcześ-
niejksiążkaSusanSchneider,Świadomemaszyny…,wktórejautorka
omawiazagadnieniatworzeniaświadomościnasubstraciewęglowym
(biologicznym)ikrzemowym(elektrycznym)[przyp.red.].
11
