Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cotojestczarnyromantyzm?
|
29
nymromantyzmiemiejscanateorięlibertyńskichgierwyobraź-
nią,gdzie:WWyobraźniasłużynamtylkowówczas,gdynaszumysł
jestcałkowiciewolnyodprzesądów”.Albokiedy:Wwszelkaprze-
mocpobudzazmysły;każdeporuszeniewnerwach,kierowane
przezwyobraźnię,budziwistocierozkosz”66.
Człowiekromantykimrocznejznapożądanie,gdyjednakpo-
żądaerotycznie,wsposóbdlańniedostrzegalnyujawniasięten
diabelskiszponnatury.Wtrącagonagleinieodwołalnie
wabyssystycznedrżenielubodrętwienie,bohaterstajezeschao-
tyzowanąkonstytucjąpoznawczązmysłówiumysłunadschaoty-
zowanąlubobłędniewirującąotchłanią,którajeszczeprzedchwi-
ląbyłaKosmosemczyUniwersum.
Otojedenzmomentówźródłowychczarnejromantyki.Przeżycie,
anietylkolektura.Drugiztychmomentówbyłbyjużkonsekwen-
cjąpierwszego:towektorwskazującykierunekpoznawczejeksplo-
racji.Wektorten,jakjużsygnalizowano,kierujesięnaosiwerty-
kalnejwdół.Czarnyromantyzmifrenetyczneekstazytejorientacji
estetycznejsąbowiemrodzajemantymistyki.Poznaniem
skierowanymniekuWymiarowiBoskiemu,leczkutemu,copro-
fańskie.Toświatodwróconychznaczeńalboodkrycia,żeznacze-
niaktośpoodwracałlubteżbyłyoneodwróconejużodzawsze.
Miłośćtośmierć,świętośćtodiabelskość;etviceversa:diabel-
skośćjawisięjakoświętość.Naturaokazujesięołtarzemperfidnej
czarnejmszy.Ktojąodprawia?Demiurg,diabeł,chaos,Bógmoże?
WAgaj-Hanienatejzasadziepojawiasiękrzyż:WKopuły,księ-
życe,krzyże,jakogwiazdymordu,czerwonozabłysłynadmia-
stem…”67.WZamkukaniowskimduchowniświęcąnoże;wMarii
zdrajcąiponiekądduchowymmordercąsynajestojciecitd.
Lecztenimpulsantymistykiidziedalej:przeobrażającsięwja-
kiśrodzajorgiastycznegoszału,wstany,gdyczłowiek–ulegając
zapamiętalenamiętności,pędowi,szaleństwu–stapiasięzna-
turą,wpadawtranswyłączającyrozumzgryosensownyświat.
WMariitakieznaczeniemają:obrazpędzącegokozaka:WAstep
–koń–kozak–ciemność–jednadzikadusza”68,dalejobrazkoro-
woduwrzaskliwychmasekkarnawałowych,któreobłąkająstarego
sługę,następniewizjaWacławapędzącegopobitwiekuMarii,
któryobserwatoromzdajesięupioremitakżedomyślnypęd-lot
