Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8|bonatymświecieśmierć
wreszcie,znakomicierzeczujmując,Wdziczidalekośćokaludzkie-
go”jakocechęobrazunatury,nasceniektórejrozgrywasięmrocz-
nydramat.
Takprominentnypisarzczarnoromantycznejodmianypoezjiro-
mantycznejjakSewerynGoszczyńskidowyliczonychznamion
światadorzucawprzypisachdoZamkukaniowskiegoosobliwie
rozumianąludowość–znieodmiennympiętnemdemonicznym,
albowiem:WRozmowapuszczyków,jakicałamyślprologu,jest
osnutanawyobrażeniachgminu,iżdiabliwybierająnoceciemne
iburzliwedowyprawianiaswychpustot…”4Demonizmpoeta
wzbogacaczyraczejintensyfikujewkierunkufrenetycznym.Lu-
dowośćłączyzfascynacjąhistoriąwjejnajbardziejszalonym,
rozchełstanym,rozbestwionym,wampirycznymwymiarze,takby
wcentralnymmomenciepowieści,gdyjejbohater,Nebaba,kon-
templujeświatzwysokości,zwyniesienia,zsymbolunieśmier-
telności,jakimjestdąb,określićludzkąhistorięjakoKsięgęza-
pisanąprzezBogaosobliwympismemogniaikrwi,pismemliter
zczerwieniipurpury.Zwysokościdębubowiem:
Weselszaduszażywiejtupromieni,
Jaśniejtuczytawliterachzpłomieni,
KtórymiWieczny,wtlechaosucieni,
Doswejpotęgidziedzictwająwpisał;5
Domelancholii,posępności,dzikościdodajmyzatemczarno-
romantycznąwizjęBoga,ukształtowanegonapodobieństwostaro-
testamentowegoJehowy.Tenzestawsymbolicznychsubstratów
trzebabynastępnieposzerzyćopewnąwizjęczłowieka,wizję
skrajnąlubraczejtaką,któraoweskrajnościwistocieludz-
kiejwydobywawchwili,gdyznaturyswejdobraikochającastaje
sięnaglezłymizbrodniczymjestestwem.Czarnyromantyzmszko-
łyukraińskiejzpełnąświadomościąukazujeczłowiekaprzechy-
lonegonatęciemną,tenebralnąstronęistnienia,jakwZawerusze.
PowieściukraińskiejTomaszaAugustaOlizarowskiego:
Gdziesąbujnenamiętności,
Serceprędkie,myśliżywe;
