Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WtymwywodziesłowemkluczemjestDwyobraźnia”izapewneIre-
dyńskiemuniechodzituowizjęczybaśniowywizjoneryzmprzeciwsta-
wianytradycjiawangardowejwznanymszkicuJerzegoKwiatkowskiego21.
Iredyński,jakmożnaprzypuszczać,biorącpoduwagęswojedoświadcze-
niapoetyckie(wierszedrukowanetylkowprasie)iuwzględniająccharak-
terdebiutanckiegotomuwydanegowłaśniezpoczątku1959roku,mówi
tutajraczejoroliwyobraźniwujęciupoezjiawangardowejzlattrzydzie-
stych—awięcowizjoneryzmie,profetyzmiepoddanymjednakrygorom
konstrukcyjnejlogiki,aprzedewszystkimorganizacjibrzmieniowejiwer-
syfikacyjnej.Tradycjętęwswoimrażącoschematycznyminiedopracowa-
nym—cowidaćzdzisiejszejperspektywy—szkicuKwiatkowskizupełnie
pominął.ZtekstuIredyńskiego,ważnegoprzecież,boinicjującegodziałal-
nośćpublicystycznąmłodegopisarza,wartzacytowaniajestjeszczejeden
fragment.PadniewnimsłowoDtalent”,słowokluczoweidlapóźniejszych
wypowiedzipublicystycznychIredyńskiego—paradoksalnietutajjakby
wyjętezprogramowychzałożeńczydyskursukrytycznoliterackiegoska-
mandrytów:
TomikRocznik33jestdokumentem.Dokumentemklęski,najaką
musibyćskazaneepigoństwomyśloweiformalne.Nienależyzatowi-
nićautora.Literaturawymagaofiar.Apoecimajątylkojedną,jakże
kruchąbroń—talent22.
WtejokrutnejdiagnoziedostrzeżemyjeszczejednącechępisarstwaIre-
dyńskiego—bezwzględność,wdobrymtegosłowaznaczeniu
23
.Bezwzględ-
nośćwobeckabotyństwa,artystycznegozakłamaniaczypseudointelektu-
alizmu.
Podobnąpostawęzachowawobecszerokiegogronauczestnikówpoznań-
skichfestiwalipoezji,relacjonującswójwnichudział.Wpierwszymztekstów
(Zjazdpoetów)24,dwudziestoletnipoetaopisujesiebiewśródfestiwalowego
tłumu,pragniebyćDpostronnymobserwatorem”wśrodkuartystycznych
utopii,wśródDdemiurgównowychwspaniałychświatów”.
21Zob.J.Kwiatkowski:Wizjaprzeciwrównaniu.Nowawalkaromantykówzkla‑
sykami.DŻycieLiterackie”1958,nr3.Kwiatkowskiwtymgłośnymtekściejakowzorzec
młodejpropozycjipoetyckiej(Dnowaromantyczność”,Dwizjoneryzmbaśniowy”)prze-
ciwstawiającejsiętradycjiawangardowej(egzemplifikowanejprzezkrytykawąsko,tylko
jakorealizacjakanonuT.Peipera),różewiczowskiejiklasycystycznejprzywołujeświeżo
zaprezentowanewprasiecykleHarasymowiczaWieżamelancholiiiPrzejęciekopii.
22I.Iredyński:Dokumentł
23Zwróćmyprzytymuwagę,żeIredyńskiswoimpierwszymwystąpieniempublicy-
stycznymbezpardonowoatakujejednązpopularnychpostaciwarszawskiegoPaździerni-
ka’56,czołowegotwórcęSTS-uikręguDWspółczesności”.
24I.Iredyński:Zjazdpoetów.DWspółczesność”1959,nr23,s.8.
15
