Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
ElementarnywpływnakształtowaniesięosobowościdyrygenckiejWo-
diczkiwtymczasiemiałjegopolskipedagogdyrygentury,podobniejakTa-
lichuczeńNikischaiRegera,WalerianBierdiajew(1885–1956).Wodiczko
wwywiadzieudzielonymMaciejowiNowakowiprzyznaje,żekapelmistrz,
obokpraskiegomistrzaVáclavaTalichawywarłnajwiększywpływna
rozwójjegoosobowości79.W1931r.BierdiajewpoGrzegorzuFitelbergu
(któryodszedłzPKMpozłożeniudymisjiprzezSzymanowskiego)odzie-
dziczyłjedynąklasędyrygenturynauczelni.TacharakterystycznapostaćRo-
sjaninapolonofila,intuicjonistywpedagogice,rzecznikawielkiejekspresji
iromantycznejswady,miałaniebagatelnywpływnadużączęśćpolskiejszko-
łydyrygenckiejjegowychowankamibylipóźniejsiznakomicidyrygenci,
m.in.TadeuszWilczak,AdamKopyciński,ArturMalawski,AndrzejPanuf-
nik,StanisławSkrowaczewski,StefanStuligrosziHenrykCzyż.
AbyzrozumiećznaczenieBierdiajewadlapolskiejszkołydyrygentury,
należyodczytaćśmiałątezęprofesoraMirosławaPerza,jakobyDpolskady-
rygenturajestdyrygenturąlipską”,bowiemDrodowodupolskiejsztukidyry-
genckiejnależyszukaćwtymmieścienaproguXXw.wkatedrzeArthura
Nikischawlipskimkonserwatorium”(od1892r.stojącegonaczeleOrkiestry
LipskiegoGewandhausu,późniejnaczeleBerlińskichFilharmoników,od
1902dook.1910r.profesoralipskiejuczelni)80.Wsporzeotwórczyrozwój
tejdziedzinynapolskimgruncieliniaNikischazasprawąBierdiajewazdecy-
dowaniewygrywazliniąEnescu(rozwiniętąnapolskimgruncieprzezStani-
sławaWisłockiego)81.DyrygenturaNikischa,rozkwitktórejprzypadłnaczas
publikacjizorientowanegowstronęmyśliHanslickatraktatuWeingartnera,
rozwijałatwórczozałożeniajegopracy,konfrontującjeztymiosiągnięciami
innychwybitnychdyrygentówtejepoki(wprzeciwieństwiedoniegojednak
wielkichkompozytorów)MahleraiStraussa,którzy,choćzwiązanizod-
chodzącąwprzeszłośćmuzykąprogramową,postawilinaplastycznywyraz
79
Zabraknienut,dz.cyt.,s.26.
80
Tezawygłoszonapodczasspotkaniawspomnieniowegow30.rocznicęśmierciBohdana
Wodiczki,ZwiązekKompozytorówPolskich,18XI2015.Śledzączagranicznerodowody
artystycznepolskichdyrygentówXXw.,trzebawspomniećoBorysieChajkinieiJewgie-
nijuMrawińskim(JerzySemkow),PierreDervaux(GabrielChmura),IliiMusinie(Michał
Klauza),FranzuSchalku(ArturRodziński,ZdzisławGórzyński),FranzuSchrekerze(Jerzy
Bojanowski),HansieSwarowskim(GabrielChmura,EwaMichnik),FeliksieWeingartne-
rzeiPhilippieGaubercie(AndrzejPanufnik),ależadenzpolskichwychowankówtych
wielkichpedagogównieprowadziłregularnejdziałalnościpedagogicznej.
81
Wisłocki,uczeńEnescu,poprowadziłniepomiernąilośćwychowanków,przegrywałjed-
nakwliczbiewybitnychuczniówzWalerianemBierdiajewemorazjegouczniemBohda-
nemWodiczką.
38