Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
inadalinspirująwielubadaczy,nietylkohistoryków,aletakżesocjologów,poli-
tologów,filozofów,krytyczkifeministyczne,biografówidziennikarzy.Opraco-
waniaprzedstawiająceróżneaspektyzjawiskawznacznejmierzeanglojęzycz-
ne1,wpolskiejmyślinaukowejsufrażystkomniepoświęconozbytdużouwagi.
Zagranicznepublikacjemogązaspokajaćpotrzebęwiedzynatematdziałalności
emancypacyjnejAngielekiAmerykanek,traktowanejjakofragmenthistoriiobu
narodów.Prowadzonąprzezsufrażystkikampanię,wliteraturzeprzedmiotuna-
zywanąodhasłaprzewodniegoVotesforWomen2,możnarównieżrozumiećszerzej
jakozjawiskospołeczno-kulturowe,znaczniewykraczającepozadziałalnośćstric-
tepolityczną,oddziałującenapostawyfeministycznewcałejówczesnejEuropie.
Przyjmująctakzarysowanypunktwidzenia,dostrzeżemy,żeśladyobecności
wiedzyosufrażystkachwróżnorodnychwspółczesnychpolskichopracowaniach,
przywołującychangielskąkampanię,służąjedyniejakokontekstdowyjaśnienia
procesówemancypacyjnych,zachodzącychprzedpierwsząwojnąświatową.Na-
leżypodkreślićrolęseriistudiówzainicjowanychponaddwiedekadytemuprzez
AnnęŻarnowskąiAndrzejaSzwarca,poświęconychrozmaitymproblemom
kobietprzełomuwieków,wśródktórychpojawiasiętakżekwestiagłosowania3.
Współbrzmieniegłosupolskichfeministekzeuropejskimnurtemwyekspono-
wałaAnetaGórnicka-BoratyńskawopracowaniuStańmysięsobą.Czteryprojekty
emancypacji(1863–1939)4.
1
DonajważniejszychbadaczyruchusufrażystekwStanachZjednoczonychiwWielkiej
Brytaniinależą:JuneHannam,JunePurvis,LauraMayhall,DianeAtkinson,MartinPugh,
SandraHolton.Wniniejszejmonografiikorzystanozpublikacjianglojęzycznychdostępnych
wOśrodkuStudiówBrytyjskichBibliotekiUniwersytetuWarszawskiego.
2
WliteraturzeprzedmiotukampanięVotesforWomentraktujesięjakoważnączęśćdą-
żeńemancypantekdomagającychsięzmianypozycjikobietwspołeczeństwie.Walkaoprawo
dogłosowaniałączyłasięzpostulatamimodyfikacjiprawarozwodowegoiprawawłasności,
rozszerzeniemprawcywilnych,prawemdoedukacjiiwykonywaniazawodu.Wwielupubli-
kacjachokreślenieDkampaniaVotesforWomenwystępujejakosynonimdziałalnościsufraży-
stek(1860–1918)isufrażetek(1903–1914).
3
PodredakcjąŻarnowskiejiSzwarcaukazałysięm.in.:Kobietaiedukacjanaziemiach
polskich,Warszawa1992;Kobietaiświatpolityki,Warszawa1994;Kobietaispołeczeństwona
ziemiachpolskichwXIXwieku.Zbiórstudiów,Warszawa1995;Kobietaikulturażyciacodzien-
nego,Warszawa1997;Kobietaipraca.WiekXIXiXX,Warszawa2000;Kobietaikulturaczasu
wolnego,Warszawa2001;Kobietaimałżeństwo.Społeczno-kulturoweaspektyseksualności.Wiek
XIXiXX,Warszawa2004;Kobietairewolucjaobyczajowa.Społeczno-kulturoweaspektyseksu-
alności.WiekXIXiXX,Warszawa2006.
4
Górnicka-BoratyńskanazwałaczasopismaDNoweSłowo”(1902–1908)iDSter”(1907–
1914)Dprojektempolskichsufrażystek”,ponieważredaktorkiperiodykówpodkreślaływagę
dążeńkobietdopełniprawpolitycznych.Badaczkazastrzegłajednak,żedziałalnośćpol-
skichfeministekprzedpierwsząwojnąświatowąmożnaporównywaćzdążeniamisufrażystek
angielskichjedyniewsferzeideologicznejiświatopoglądowej,gdyżróżnicehistoryczne
ispołecznewyznaczałyinneformypraktycznejrealizacjidezyderatówrównouprawnienia
wWarszawieiwLondynie.Należyteżpodkreślić,żewliteraturzeprzedmiotuterminyDsu-