Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
okazującwtensposóbtroskęoswojeprzyszłepotomstwo.Dalajlamę
ciekawiło,jakzachowałabysię,gdybyjakomatkakiedykolwiek
napotkałaswojedzieci.Moimzdaniemtenprocessugeruje,iżżółwie
sątakzaprogramowane,żebylokalizowaćnajlepsześrodowiskodo
wylęgu.Samicażółwiawykopujedółwpiaskupowyżejliniizasięgu
wódprzypływu,składajajaiukrywajepodpiaskiem,usypującgo
ciasnotylnymipłetwami,poczymporzucalęgowisko.Młode
wykluwająsiękilkamiesięcypóźniejiwświetleksiężycastarająsię
jaknajszybciejwejśćdooceanu.Nigdyniepoznająswojejmatki.
Empatiawymagaświadomości,żeistniejąinni,iwrażliwościna
ichpotrzeby.Jejźródełmożemysięprawdopodobniedopatrywać
wopiecerodzicielskiej,jakta,którawystępujeussaków,jakkolwiek
sąrównieżdowodynaobecnośćempatiiwśródptaków.Odwiedziłem
kiedyśStacjęBadawcząim.KonradaLorenzawGrünauwAustrii,
gdziewobszernychwolierachtrzymasiękruki.Teptakirobią
naprawdępiorunującewrażenie,zwłaszczagdysiadająludziomna
ramieniu,zeswoimipotężnymiczarnymidziobamitużprzyich
twarzy!Przywołałotowspomnieniaooswojonejkawce,którą
hodowałemjakostudent:kawkitoowielemniejszeptakiniżkruki,
alenależądotejsamejrodzinykrukowatych.WGrünaunaukowcy
obserwująspontanicznewalkimiędzykrukami,dlategowiedzą,jak
świadkowietychwydarzeńreagująnacierpieniainnychptaków.
Przegranimogąliczyćpośródprzyjaciółnapoufałeczyszczeniepiór
lubtrącaniedziobami.Wtejsamejstacjihodowanymwwarunkach
naturalnychgęsiom,potomkomstadaLorenza,przypiętonadajniki
zczujnikamimierzącymitętno.Ponieważkażdadorosłagęśmaparę,
takipomiardajewyobrażenieoempatii.Jeślijedenptakzparystaje
dowalkizinnym,tosercedrugiegozaczynabićszybciej.Nawetjeśli
drugiwżadensposóbnieuczestniczywwalce,jegosercezdradza
niepokójolosypojedynku.Ptakirównieżwspółodczuwającierpienie
swoichbliskich.
Skorozarównoptaki,jak
issakidopewnegostopnia
charakteryzujeempatia,źródłatejzdolnościsięgająprawdopodobnie
ichgadzichprzodków.Aczkolwiekniewszystkichgadów,bowiem
uwiększościztychzwierzątopiekanadpotomstwemniewystępuje.
Jednąznajpewniejszychoznakopiekuńczegousposobieniajest
