Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozwijaćmoralnośćodzeranadrodzeracjonalnejrefleksji,jako
zwierzętaspołeczneotrzymaliśmysolidnewsparciezpoziomunaszej
ewolucyjnejprzeszłości.
Nienazwałbymjednakszympansa„bytemmoralnym”.Dlatego,że
sameodczucianiewystarczą.Dążymydowypracowanialogicznie
spójnegosystemuiangażujemysięwdebatydotyczącetego,jakkara
śmierciodnosisiędoargumentówzaświętościążyciaczyteżjak
niewybieranaświadomieorientacjaseksualnamożebyćmoralniezła.
Tedebatysąspecyficznieludzkie.Brakujedowodów,żeinne
zwierzętaosądzająstosownośćdziałań,którenieodnosząsię
bezpośredniodonichsamych.Wielkipionierbadańnadmoralnością,
fińskiantropologEdvardWestermarck,wyjaśniał,iżemocjemoralne
pozostająbezzwiązkuzbieżącąsytuacją.Wiążąsięonejednakztym,
co
dobre
i
złe
na
bardziej
abstrakcyjnym
poziomie,
charakteryzującymsiębezinteresownością.Właśnietowyróżnia
ludzkąmoralność:dążeniedouniwersalnychstandardówpołączone
zmisternymsystememuzasadniania,nadzorowaniaikarania.
Wtymmiejscupojawiasięreligia.Pomyślcieotakichprzykładach
narracyjnego
ugruntowania
współczucia,
jak
przypowieść
omiłosiernymSamarytaniniealboowyzwaniurzuconymnaszemu
poczuciusprawiedliwości,jakimjestprzypowieśćorobotnikach
wwinnicy,zeswojąsłynnąkonkluzją:„Ostatnibędąpierwszymi,
apierwsiostatnimi”.Dodajciedotegoupodobaniedonagródikar
godnesamegoSkinnera[11]–oddziewicspotykanychwniebiepo
ogieńpiekielnyczekającygrzeszników–orazwykorzystywanie
naszegopragnieniabycia„godnympochwały”,jaknazwałjeAdam
Smith.Ludziesątakbardzowyczuleninaopiniępubliczną,że
wystarczynamprzyklejonydościanyobrazprzedstawiającydwoje
oczu,żebyśmyzachowywalisiędobrze.Religiazrozumiałatodawno
temuiwykorzystujeobrazwszystkowidzącegookajakosymbol
wszechwiedzącegoBoga.
Przypisywaniereligiinawettakskromnejrolipozostajejednakdla
niektórychniedoprzyjęcia.Wczasiekilkuostatnichlat
przyzwyczailiśmysiędoostrejateistycznejargumentacji,żeBógnie
jestwielki(ChristopherHitchens)lubżejesturojeniem(Richard
Dawkins).Nowiateiścinazywająsiebie„bystrzakami”(ang.
brights),
