Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
raptownyspadekwiarywnaukę,zwłaszczawbiologię.Wlatach70.
XX
wieku
biolodzy
wciąż
byli
powszechnie
utożsamiani
zfaszystami,naprzykładpodczasgwałtownychprotestówprzeciw
„socjobiologii”.Jakobiologjestemrad,żetedniwrogościdobiegły
końca,leczrównocześniezastanawiamsię,jakktokolwiekmógłby
zapomniećotejprzeszłościiwychwalaćnaukęjakonaszego
moralnegozbawcę.Jaktomożliwe,żeodgłębokiejnieufności
przeszliśmydonaiwnegooptymizmu?Chociażjestemprzychylny
naukowymbadaniommoralności–mojapracastanowiichczęść–
niemogęzrozumiećapelowaniadonauki,byustaliłanajważniejsze
ludzkiewartości(jakchciałbySamHarriswpodtytuleswojejksiążki
Pejzażmoralny)[13].Czypseudonaukajestjużprzeszłością?Czy
współcześninaukowcysąwolni
odmoralnychuprzedzeń?
PrzypomnijciesobiebadanianadsyfilisemwTuskegee[14]zaledwie
kilkadekadtemualboaktualnezaangażowanielekarzywtortury
wZatoceGuantánamo(jakdonosząredaktorzyczasopismaPLoS
Medicine2011).Jestemgłębokosceptycznywobecmoralnej
czystościnaukiiwmoimodczuciujejrolanigdyniepowinna
wykraczaćpozadostarczanieuzasadnieńdlamoralności.
Źródłem
nieporozumień
wydaje
się
iluzja,
że
dobremu
społeczeństwupotrzebatylkowięcejwiedzy.Kiedyodnajdziemyjuż
głównyalgorytmmoralności–takprezentujesiętokrozumowania–
będziemymoglibezpiecznieoddaćwodzenauce,atazagwarantuje
wtedydokonywanienajlepszychwyborówmoralnych.Totrochętak,
jakbymyśleć,żeuznanykrytyksztukimusibyćrównieżwielkim
malarzemalbokrytykkulinarnydoskonałymszefemkuchni.
Ostatecznie,krytycyoferująprzecieżwnikliwywglądwnaturędzieł
danegokunsztu.Sąwposiadaniuodpowiedniejwiedzy,dlaczego
zatemniemielibyśmypozwolićimtworzyć?Specjalnościąkrytyków
jestjednakocenaposthoc,anietworzenie.Twórczośćwymaga
intuicji,umiejętnościiwizji.Nawetjeślinaukapomaganamdocenić
mechanizmdziałaniamoralności,nieznaczyto,żemożenim
zawiadywaćiniepowinniśmytegoodniejoczekiwaćbardziejniżpo
kimś,ktowie,jakpowinnysmakowaćjajka,moglibyśmysię
spodziewać,żejajkozniesie.
Rozumieniemoralnościjakozbioruniezmiennychzasadlubpraw,
