Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
normyorazpodwójnestandardyocenianiawpływająnacodzienneszkolne
życieorazwzajemnerelacjedorastającychdziewczątichłopców.
Badaniatewpisująsięwdyskusjęnatematistnieniai„działania”tego,
coPeterMcLarennazywa„szkolnymseksizmem”1,czyliróżnicyinierów-
nościwdoświadczaniucodziennościszkolnejprzezdziewczętaichłopców.
ZdaniemDeborahYoudell„szkołaipłciowośćtobardzoniewygodnapara”2.
WPolscenadalniezbytlicznegronobadaczyibadaczekzauważa(oczywisty
przecież)fakt,żerelacjemiędzyrówieśnikamiwszkolesąrelacjamidziew-
czątichłopców,zatemanalizującróżneproblemywszkole,należywziąćpod
uwagęzarównopłciowąspecyfikęrozwojupsychobiologicznegomłodychlu-
dzi,jakrównieżrodzajowy(gender)3bagażspołeczno-kulturowejkonstrukcji
kobiecościimęskości.Współczesnebadaniaporównawcze,uwzględniające
złożonośćludzkichdoświadczeńorazskomplikowanymechanizmkumula-
tywnegonakładaniasięiinterakcjiwieluczynników(sytuacjisocjo-ekono-
micznej,wieku,stopniasprawnościfizycznej,pochodzeniaetnicznegoitp.),
wciążdająwystarczającowielepowodów,bywsposóbszczególnyprzyglądać
sięianalizować,wjakisposóbprzekonania,stereotypy,normyioczekiwa-
niadotyczącepłciwpływająnażycieludzinawszystkichetapachżyciaiwe
wszystkichjegoobszarach4.JakujmujetoHarrietBradley:„Płećnieodnosi
1P
.McLaren,Życiewszkołach.Wprowadzeniedopedagogikikrytycznej,Wrocław
2015,s.262-264.
2D.Youdell,Sex-gender-sexuality:howsex,gender,andsexualityconstellationsare
constitutedinsecondaryschools,„GenderandEducation”2005,nr17(3),s.249-270.
3Termingenderużywanywlatach60.ubiegłegowiekuwseksuologiizostałzaadop-
towanydojęzykanaukspołecznychdziękiwydanejw1972rokupracyA.OakleySex,
genderandsociety,Temple-Smith,London1972.Wjęzykupolskimtermingendertłu-
maczonyjestjako„rodzaj”
,„płećkulturowa”lub„płećspołeczno-kulturowa”
.Wksiążce
posługujęsięzamienniewszystkimitymiterminami.Ztymzastrzeżeniem,żewzwiąz-
kuztrudnościamiwadaptacjitłumaczeniapojęciagenderdojęzykaformalno-prawne-
gowpolskichdefinicjachdotyczącychrównegotraktowania,dyskryminacjiiprzemocy
przyjęłosię,żeużywasięsłowapłeć.Stądpojęciagenderdiscrimination,genderinequali-
ty,genderbasedviolence-mimożewsensiedefinicyjnymdotycząrodzajulpłcispołecz-
no-kulturowej,tobowiązująceformalnietłumaczeniebrzmi:„dyskryminacjazewzględu
napłeć”
,„nierównośćpłci”
,„przemoczewzględunapłeć”
.
4C.M.Renzetti,D.J.Curran,Kobiety,mężczyźniispołeczeństwo,Warszawa2005;R.Con-
nel,Socjologiapłci.Płećwujęciuglobalnym,Warszawa2013;L.Brannon,Psychologiarodza-
ju.Kobietyimężczyźni:podobniczyróżni?,Gdańsk2002;D.Pankowska,Wychowaniearole
płciowe,Gdańsk2005;J.Miluska,Tożsamośćkobietimężczyznwcyklużycia,1996;E.Mandal,
Podmiotoweiinterpersonalnekonsekwencjestereotypówzwiązanychzpłcią,Katowice2000.
