Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Opozycjaprzeciwchrześcijaństwu.Buntmożnych
1030Opozycjaprzeciwchrześcijaństwu0Buntmożnych
37
WprowadzaneprzezBorysazmianywsferzereligijnejniespotkałysięzpo-
wszechnąakceptacją.Zdecydowaniezaprotestowałaprzeciwnimczęśćmoż-
nychbułgarskich,którzypodjęlipróbęprzewrotu45.Naszawiedzaotym
przedsięwzięciupochodziprzedewszystkimzdwóchprzekazówprowenien-
cjiłacińskiej,amianowicie:OdpowiedzipapieżaMikołajaI46iRocznikówberty-
niańskich47.Wskromnysposóbuzupełniająjeźródłabizantyńskie.Roczniki
bertyniańskie,którychinteresującynasfragmentwyszedłzapewnespodpióra
arcybiskupaHinkmarazReims,donosząpodrokiem866,żekról(rex)Buł-
garów-którypoprzedniegoroku,natchnionyprzezBoskieznakiorazklęski
dotkającejegolud,postanowiłzostaćchrześcijaninem-przyjąłchrzest.Jego
możni(proceressuis)podburzyliprzeciwniemulud,abygozabić.Bułgarzy,
wchodzącywskładdziesięciukomitatów,zgromadzilisiępodpałacemBo-
rysa-Michała.Ten,wezwawszyimięChrystusa,wyszedłzpałacunaprzeciw
zebranymwrazz48wiernymisobie,gorliwymichrześcijanami.Kiedybramy
pałacuotworzyłysię-przedksięciemiwiernymimuludźmi-pojawiłosię
siedmiuduchownychzzapalonymiświecami.Buntownicyulegliiluzji,że
pałaczacząłpłonąć,jegofragmentynanichspadać,akonie,naktórychjechał
cesarskiorszak,zaczęłyichtratować.Zestrachupadlinakolana.Buntzostał
stłumiony.Borysskazałnaśmierć52osobyspośródmożnych,pozostałych
zaśuczestnikówwystąpieniapotraktowałłagodnieipozwoliłimwrócićdo
domu.
Wpodobny,codoistoty,sposóbprzedstawiatowydarzenie17.odpowiedź
papieżaMikołajaI.Mowajestwniejotym,żepoprzyjęciuchrztuludność
wystąpiłaprzeciwBorysowi-ponieważnadałjejzłeprawa-chcącpozbawić
gowładzyiwynieśćnatronnowegoksięcia.BoryszBoskimwsparciempoko-
nałbuntowników.Straciłmożnychwrazzichsynami,pozostałychoszczędził.
Źródłabizantyńskieniewzbogacająspecjalnieprzekazutekstówłacińskich.
NaprzykładwKontynuacjiTeofanesaczytamy:
Kiedytowyszłonajaw[chrzestBorysa-M.J.L.]ispowodowałobuntcałegonarodu,
jednychpokonałzpomocąniewielkiegooddziału,obnoszącnapiersiznakkrzyżaBoże-
go,apozostałych,nieskrycieleczcałkowiciejawnienakłaniał,abysamipragnęli[zostać]
chrześcijanami48.
45
Natentematpatrzostatnio:D.Ziemann,TheRebellionoftheNoblesagainsttheBaptism
ofKhanBoris(865–866),[w:]Post-RomanTowns,TradeandSettlementinEuropeandByzantium,
vol.II:Byzantium,Pliska,andtheBalkans,ed.J.Henning,Berlin-NewYork2007,s.613-624;
G.Todorov,Sv.KnjazBorisimitdtzamnimoto„izbivanena52boljarskiroda”,[w:]Christijanskata
kultura...,s.93-103;B.A.Todorov,CoercionandReconciliation.TheRomanMissionofAD866/7and
theInternalConflictsinBulgaria,[w:]MedievalChristianitas...,s.181-202.
46
47
OdpowiedzipapieżaMikołajaI,XVII.
Rocznikibertyniańskie,a.866.
48
KontynuacjaTeofanesa,s.163-164(tłum.A.Brzóstkowska,s.23).