Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Wstęp
zaadaptowanychnaobszarzeSlaviaOrthodoxaźródełtegorodzajubyła
ChronografiaJanaMalalasa,zhellenizowanegoSyryjczyka,tworzącego
wKonstantynopoluzapanowaniaJustynianaIWielkiego(527-565).
Najprawdopodobniejzostałaonaprzetłumaczonanajęzykstaro-cerkiewno-
-słowiańskiwXw.,wBułgarii,tj.wokresierządówSymeonaIWielkiego
(893-927)lubjegosyna,Piotra(927-969).Byłtoprzekładcałościowy,
niezwyklewiernywobecoryginaługreckiego.Niestety,niezachowałsię
donaszychdnianijedenkompletnyodpistejtranslacji.Dysponujemy
tylkofragmentami,włączonymiwobrębcerkiewnosłowiańskich
kompilacjihistoriograficznych,którewwiększościpowstałynaRusi,
np.ChronografjudejskizlatsześćdziesiątychXIIIw.,Latopistroicki
zXIVw.,ChronografSofijski,Latopishelleńskiirzymskidrugiejredak-
cjizpołowyXVw.orazzależnyodniegoIluminowanyzwódz1568-1576r.
8
SpisanawIXstuleciukronikaJerzegoMnichazw.Hamartolosem
zostałaprzełonanajęzykstaro-cerkiewno-słowiskiniezwykle
wcześnie.Większośćbadaczyjestzdania,żetłumaczenietopowstało
wBułgariipodkoniecXlubnapoczątkuXIw.,anastępnietrafiłona
Ruś,gdziepoddanojedalszympracomredaktorskim
9
.Niektórzyucze-
niutrzymują,żedziełoJerzegoMnichaprzeniknęłodopiśmiennictwa
(VII-XVw.),eds.Z.A.
Brzozowska,M.J.Leszka,K.Marinow,T.Wolińska,
Łódź2020,s.13-44.Zamieszczonetuprzedstawieniecerkiewnosłowiańskichprzekła-
dówczterechkronikkonstantynopolitańskichstanowiskorygowanyskrótinformacji
źródłowychzniniejszejpublikacji(s.14-17).
8
В.М.Истри
н,ХроникаИоаннаМалалывславянскомпереводе,ed.М.И.
Чер-
нышева,Москва1994;Б.М.Клосс,КвопросуопроисхожденииЕллинскоголе-
тописцавтороговида,TOДЛ27,1972,s.376-377;О.В.Творогов,Древнерусские
хронографы,Ленинград1975,s.111-135,274-305;idem,Материалыкисториирус-
скиххронографов.2.СофийскийхронографиХроникаИоаннаМалалы
,TOДЛ37,
1983,s.188-221;idem,ЛетописецЕллинскийиРимский,[in:]Словарькнижников
икнижностиДревнейРуси(втораяполовинаXIV-XVIв.),ed.Д.С.
Лихаче
в,vol.II,
Ленинград1989,s.18-20;И.Н.Попов,ИоаннМалала,[in:]Православнаяэнци-
клопедия,vol.XXIV
,Москва2010,s.437-443;Z.A.Brzozowska,M.J.Leszka,
T.Wolińska,MuhammadandtheOriginofIslamintheByzantine-SlavicLiterary
Context.ABibliographicalHistory,Łódź-Kraków2020,s.17-23.
9В.М.Истрин,КнигывременыяиобразныяГеоргияМниха.ХроникаГеоргия
Амартолавдревнемславянорусскомпереводе.Текст,исследованиеисловарь,vol.I,
Петроград1920;Н.А.Мещерский,Источникиисоставдревнейславяно-русской
переводнойписьменностиIX-XVвв.,Ленинград1978,s.78-79;О.В.Творогов,