Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
Opróczliteraturypolemicznej,informacjinatematmuzułmanekmógł
mieszkańcomRusidostarczyćtekstobrzęduwyrzeczeniasięislamu,praw-
dopodobnieskomponowanegowcesarstwiebizantyńskimwpołowie
IXw.Byłontłumaczonynajęzyk(staro)cerkiewnosłowiańskikilkakrot-
nie.Porazpierwszyprzełożonogonajprawdopodobniejjużnapocząt-
kuXw.,zarządówSymeonaIWielkiego(893-927)wPresławiu,jako
integralnączęśćtrzeciejredakcjiNomokanonuczternasturozdziałów.
Najstarsza,zachowanadonaszychdnikopiatejkompilacji(ГИМ,
Син.227)niejestjednakkompletna,atymsamym-niezawieratekstu
interesującegonasturytuału.Odnajdujemygowpóźniejszychodpisach
wspomnianegozbiorupraw,m.in.РНБ,717.1056/1165,fol.356)-359)
(zkońcaXVw.).Starobułgarskatranslacjazostałanajprawdopodob-
niejzamieszczonarównieżwtzw.Ruskiejkormczejzdrugiejpołowy
XIIIw.Odnajdujemym.in.wnastępującychrękopisach:РГБ,304.I.205,
fol.439)-442)(XVIw.);РГБ,304.I.206,fol.454)-457)(XVIw.);РНБ,
728.1174,fol.262)-265)(lataosiemdziesiąteXVIw.)30.
Obrzędwyrzeczeniasięislamuzostałprzetłumaczonynajęzykcerkiew-
nosłowiańskiporazdrugiwSerbii,po1219r.Przekładtenupowszechnił
sięnaobszarzeSlaviaOrthodoxajakointegralnaczęśćtzw.Nomokanonu
św.Sawy(rozdział64.III).Jestzachowanyfragmentaryczniewnajstarszym
istniejącymodpisietejkompilacjiprawnej(HAZUIIIc.9,fol.396b-
398d),awformiecałościowej-wXIV-wiecznymmanuskrypciezMuzeum
gestorum.StudiazdziejówśredniowieczadedykowaneProfesorowiJeremuStrzelczy-
kowi,eds.D.A.Sikorski,A.M.Wyrwa,Poznań-Warszawa2006,s.59-70;
P.Bushkovitch,Orthodoxy…,s.128-131;M.Dawczyk,TheImageofMuham-
madinRiccoldodaMontediCroce)sContralegemSarracenorum,SC9,2019,s.391-405;
Z.A.Brzozowska,M.J.Leszka,T.Wolińska,Muhammad…,s.289-301.
30
SyntagmaXIVtitulorumsinescholiissecundumversionemPalaeo-Slovenicam,adjec-
totextuGraecoevetustissimiscodicibusmanuscriptisexarato,eds.V.N.Beneżevič,
J.N.Ščapov,vol.II,Serdica1987,s.135-147;D.J.Sahas,RitualofConversionfrom
IslamtotheByzantineChurch,GOTR36,1991,s.57-69;A.Rigo,Ritualofabjura-
tion,[in:]Christian-MuslimRelations.ABibliographicalHistory,vol.I,s.821-824;
М.В.Корогодина,Кормчиекниги…,vol.I,s.200-203;vol.II,Описаниередак-
ций,Москва-СанктПетербург2017,s.110,159;Z.A.Brzozowska,M.J.Leszka,
T.Wolińska,Muhammad…,s.183-185.